Op 24 januari is de oude nestkast (die zat ingeklemd tussen de balustrade en de muur van het traptorentje) verwijderd en vervangen door een nieuwe, ruimere nestkast in het midden van de (2e) omloop - in feite de locatie waar in 2013 en 2014 de eerste nestkast stond. De oude plek was slecht toegankelijk, waardoor onderhoud vrijwel niet mogelijk was. Daarom is door het slechtvalken-team gekozen voor de nieuwe plek, waar wel voldoende ruimte rondom de kast is. Zelfs de nestkast zelf kon nu een stuk groter kon worden (75 x 60 cm).  De kast is gemaakt en geplaatst door de Vogelwerkgroep Het Gooi en Omstreken (die ook voor het jaarlijkse ringen zorgt), in samenwerking met SRO.

Terwijl de werkzaamheden (in de vrieskou) plaatsvinden, houdt Moe een oogje in het zeil door af en toe een rondje om de toren te vliegen. Tussendoor zit ze op de antenne bij het politiebureau. Jammer genoeg zijn bij de werkzaamheden de beide webcams in storing gevallen, dus is  niet te zien of en hoe de valken de kast accepteren.   

     

   

het rooster                    de kast                        binnenkant kast bij het ringen

Het afgelopen najaar en de hele winter zijn de slechtvalken dicht in de buurt gebleven : meestal op één van de kantoren langs het spoor en vaak kiezen ze dan een plekje waar ze uit de koude wind zitten. Half februari (met lenteweer) zijn ze weer regelmatig samen op de toren te vinden, en daarna ook al snel op het rooster - dus de nieuwe nestkast is (zoals verwacht) geaccepteerd. Helaas zijn de webcams nog steeds in storing dus alleen vanaf straatniveau is e.e.a. te volgen.

Ondanks verschillende pogingen is het begin maart nog niet gelukt de webcams aan de praat te krijgen. Als op 7 maart de laatste poging wordt gedaan - door compleet nieuwe kabels aan te sluiten - blijkt het probleem eindelijk opgelost en zijn de beelden van de webcams weer te zien. Gelukkig dus nog net op tijd vóór de eileg begint (meestal rond half maart). 

Het herstel van de webcams was inderdaad maar net op tijd : vrijdagmorgen 8 maart net na 7 uur is het eerste ei gelegd !  Twee uur later komt Pa het ei bewonderen. 

    

Helaas blijkt de lens van de binnencamera niet goed schoon - dat is nu niet meer te verhelpen, en zal een paar maanden moeten wachten tot we bij het ringen van de jonkies weer even bij de nestkast mogen komen. Gelukkig zijn de activiteiten van de valken in de kast wel goed genoeg te volgen.

Moe zit nu al vaak in de nestkast (ook 's nachts), maar er wordt nog niet echt gebroed - dat gebeurt pas na het derde ei. Meestal zit tussen het leggen van de eieren één of meerdere dagen, dus waarschijnlijk zal zondag het tweede ei gelegd worden. In totaal verwachten we weer vier eieren.

Pa zorgt in de broedperiode voor aanvoer van alle prooien - nu alleen voor Moe, maar straks ook voor de jonkies. De overdracht vindt soms op het rooster plaats, maar het gebeurt vaak heel snel : als Pa met de prooi aankomt, grist de hongerige Moe het uit zijn poten en vliegt er mee weg om elders te gaan eten - zolang de eieren niet zijn uitgekomen, brengen de valken geen voedsel in de nestkast.

   
prooiverdracht                                      tweede ei             

Zoals verwacht : zondag rond 10.45 uur wordt het tweede ei gelegd !  Buiten regent het en is het stormachtig, dus Moe blijft binnen om de eieren te beschermen. Dat gebeurt ook op maandag en dinsdag.

Woensdagmorgen 13 maart rond 6.45 uur - als het net licht wordt, en Pa haar op het rooster komt wekken - laat Moe even zien dat er inmiddels een derde ei is gelegd. Pa neemt het oppassen dan drie kwartier over, terwijl Moe even een rondje vliegt en wat gaat eten. Door het onstuimige weer kan Pa niet jagen, en zal ze nu een hapje uit de noodvoorraad (die de valken ergens op de toren hebben aangelegd) moeten halen. Waarschijnlijk zal er vanaf vandaag constant op de eieren gebroed worden, al verwachten we nog wel een vierde ei.

Dat vierde ei is vrijdagmorgen 15 maart rond 9.30 uur te zien. Moe is vooraf al wat onrustig : als Pa om 8.30uur voor haar ontbijt een prooitje op het rooster brengt, neemt ze het nog wel aan, maar ze laat Pa het broeden niet overnemen.  Dat gebeurt wel later die morgen. Omdat hij een stuk kleiner is, past hij maar net over de vier eieren.

Het onafgebroken broeden zal vanaf nu ruim vier weken duren, dus zo rond 15 april kunnen we de eerste jongen verwachten.

pa met de vier eieren

Al snel is de routine dat Pa zich 's morgens vroeg met ontbijt op het rooster meldt, en Moe dat overneemt en elders gaat oppeuzelen. Pa zit dan een paar uur op de eieren, tot Moe weer terugkomt. Tegen de avond kom Pa weer met een prooi en neemt het broeden een tijdje over tot Ma terugkomt voor de nachtdienst.  Op de dag neemt Pa het broeden ook wel een uurtje over. Tussendoor zit hij dan meestal ergens op de toren, maar soms op de letters van Eempolis bij het station - lekker uit de wind en regen, maar wel met (van veraf) zicht op de OLV-toren.

Bij de wissel van broedvogel liggen de eieren meestal niet meer dan een paar minuten onbeschermd. Opvallend is dat Pa bij deze nieuwe nestkast vaak regelrecht vanaf de rand van de kast wegvliegt, zonder eerst op het rooster te stappen.  Grappig is te zien dat als de aflossing op het rooster plaats vindt de slechtvalken al kakelend diep voor elkaar buigen, als beleefde Japanners.

Inmiddels zijn ook de stadsduiven begonnen met nestelen op de toren (!), en komen dan vaak dichtbij de nestkast. Soms worden ze door één van de slechtvalken weggejaagd door een quasi-aanval. Tot nu toe heeft niemand de slechtvalken echt een duif rond de toren zien vangen. 

Waarschijnlijk is één van die duiven op de buitenwebcam gaan zitten, waardoor deze iets gezakt is. Dat kan pas hersteld worden als de jongen geringd worden (begin mei).

Maandag 15 april zijn de valken de hele ochtend wat onrustig, de eieren worden regelmatig verplaatst. Maar het kan ook door de oostenwind komen, die recht in de kast waait. Om 12.15 uur bij de wissel van Pa naar Moe liggen er nog steeds 4 eieren - dus nog geen jonkies. We moeten nog even geduld hebben.
Ook dinsdagmorgen 16 april blijken er nog geen eieren uitgekomen; er wordt ijverig verder gebroed door Moe - er wordt niet gewisseld. 
Om 12 uur wordt er door Pa nog een derde valk (die hoog over kwam) weggejaagd, waarna hij weer snel terugkeert op de toren.

Eindelijk om 14.45 uur verlaat Moe de nestkast  en krijgen we het eerste jonkie te zien ! Al snel komt Pa binnen, die moeite heeft zich voorzichtig over het kleine jong en de drie eieren te laten zakken, zonder het jong te pletten.

Om 20.10 uur is net te zien dat er een tweede ei is gebroken en een tweede jonkie eruit gekropen.

Woensdag 17 april : zoals verwacht is in de nacht het derde jonkie uitgekomen. Rond 6.40 uur is het voor het eerst te zien. Een uur later verlaat Moe de nestkast en komt Pa even kijken naar de piepende jonkies. HIj verlaat de kast weer als Moe terugkomt met een (grote) prooi om de eerste voeding te geven. Daarbij stapt hij per ongeluk op een jonkie, dat een tijdje blijft liggen - maar gelukkig even later weer rechtop zit en stukjes prooi krijgt. Om 11.45 uur geeft Moe de tweede voeding, en om 15.30 uur de volgende. Om 19.15 uur komt de laatste voeding vóór de nacht. Er ligt nog steeds één ei. 

   

Pa ziet voor het eerst de drie jonkies     Moe komt binnen voor de eerste voeding

Donderdagmorgen 18 april blijft het even spannend of het vierde ei is uitgekomen, maar toen Pa even na 8.15 uur een prooitje als ontbijt komt brengen krijgen we bij het voeren door Moe de vier kleine kopjes te zien. De vierling is compleet !

's Middags om 17.30 uur laat Moe voor het eerst de kleintjes een paar minuten alleen en vliegt dan samen met Pa een paar spectaculaire rondjes om de toren - alsof ze het even willen vieren. Al snel verdwijnt ze weer in de kast, en Pa gaat hoog boven het Soesterkwartier op jacht.  

Vanaf nu is het druk werken - Pa moet zorgen dat de voorraad prooien (die ergens op de toren verstopt liggen) op peil blijft.  Moe voert om de paar uur de jonkies met een (stuk) prooi uit de voorraad, of met iets lekkers dat ijverig door Pa wordt aangereikt op het rooster.  Tussendoor houdt ze de jonkies warm - tegen de buik of onder de vleugels.

Pa komt af en toe met een prooi in de nestkast, misschien om net als vorig jaar zelf de jonkies te voeren. Maar dit keer krijgt hij van Moe geen kans : de prooi wordt snel afgenomen en hij wordt weer naar buiten gestuurd. HIj krijgt ook weinig gelegenheid om op te passen - Moe blijft langdurig in de nestkast bij de kleintjes, ze laat ze maar zelden langer dan een paar minuten alleen.

Woensdag 24 april - de jonkies zijn nu een week oud en door al dat gevoer al een stuk gegroeid. Hun koppie is nu zo groot als het ei waar ze een week geleden uitkropen. Moe gaat ze nu steeds vaker een tijdje alleen laten, al is ze nooit ver weg. Ze vliegt meestal een paar rondjes om de toren en zit daarna op het rooster om zich heen te kijken.

   

voeren van de jonkies                                 warmhouden onder de vleugels

En er valt genoeg te zien met alle voorbereidingen voor Koningsdag op aanstaande zaterdag (de route loopt onder langs de toren). Ook op de toren zelf gebeurt er deze dagen van alles (plaatsen antennes en kabels, cameramensen, repetities "vertikale dans" voorstelling door Sky-Motion tegen de gevel pleinkant), maar dankzij de goede afspraken met iedereen die op de toren moet zijn, worden de slechtvalken zo min mogelijk gestoord. Die zijn natuurlijk inmiddels ook al gewend aan de dagelijkse toeristen op de toren en de jaarlijkse muziekfestivals op het plein, en reageren gelukkig helemaal niet op de nu voor hen vreemde activiteiten.

 

Pa vliegt even langs als de dansers van Sky-Motion bezig zijn

 

Pa daarna in rust op een kolom met Moe op het rooster

Ook op Koningsdag zelf (27 april) blijven de valken rustig - Pa zorgt die dag zoals gewoonlijk voor de aanvoer van prooien, en Moe blijft binnen om de jonkies te voeren en warm te houden. Op zowel de radio als de TV wordt tijdens de live-reportage van het koninklijk bezoek melding gemaakt dat er rekening is gehouden met de aanwezigheid van het nest slechtvalken op de toren. Dank aan de organisatie en alle medewerkers die hebben gezorgd dat bij hun activiteiten op de toren de valken niet zijn gestoord.

De volgende dag laat Moe de jonkies al vaker een paar uur alleen liggen, wel blijft ze in de buurt.  Om 19.45 uur krijgt Pa eindelijk zijn kans. Moe is al 20 minuten bezig met voeren als Pa zich op het rooster meldt met een prooitje. Dat wordt door Moe niet aangepakt, en uiteindelijk stapt hij er zelf mee de nestkast binnen en begint ook te voeren. Vorig jaar bleek hij dat erg leuk te vinden, maar dit jaar krijgt hij weinig kans. Zelfs nu niet : al snel is Moe door haar eigen voorraad heen, pakt dan het prooitje af van Pa en stuurt hem resoluut de kast uit ! 

  

Moe voert achterin, Pa voert voorin                         samen slapen

Woensdag 1 mei : de jonkies zijn nu twee weken oud. Door al dat voeren zijn ze inmiddels zo groot geworden dat Moe er zelfs met de vleugels niet meer omheen past. De jonkies liggen dan nu ook meestal samen in een grote hoop, om elkaar warm te houden en te slapen - met Moe als toezicht er vlak naast of op het rooster.  's Morgens probeert zij ze nog wel te beschermen tegen de ochtendkou. Haar verenpak is op de borst behoorlijk in de war door het wekenlang geschuur ertegen van de jonkies.  Bij het voeren zitten de jonkies nu netjes rechtop naast elkaar. Moe voert ze tot er geen eentje meer honger heeft, dan neemt ze het restant van de prooi mee en legt het weer op de voorraadplek voor later. Valken zijn zuinig op hun eten. 

  

voeren twee weken oud                            warm houden met warrige borstveren

Woensdag 8 mei : de jonkies zijn nu drie weken oud. Ze worden langzamerhand wat nieuwsgierig en verlaten soms de groep om de nestkast te verkennen. Maar slapen doen ze nog steeds knus samen om elkaar warm te houden. De eerste grijze veren verschijnen en er wordt soms al met de vleugels geklapt.
Moe komt steeds minder in de nestkast en voert nog maar af en toe individueel. Ze laat stukken prooi in de nestkast achter en de jonkies moeten zelf aan de slag. Wel zit Pa of Moe (of allebei) in de buurt van de nestkast als oppas. Als er mensen op de omloop van de toren komen vliegt ze rond de toren en laat haar alarmroep horen. Ook de jonkies beginnen nu geluid te maken : ze maken een bedelroep als Moe met een prooi op het rooster komt.

  
jonkies 3 weken oud                                  de eerste vleugeloefeningen 

Donderdagavond 9 mei worden de jonkies tussen 20 en 21 uur (tijdens een carillonconcert) geringd. Door het jonkie te wegen, en de klauw en de vleugel op te meten, kan de leeftijd en het geslacht bepaald worden. Het blijken (alweer) twee vrouwtjes (al een stuk groter) en twee mannetjes. De meesten laten het gemoedelijk toe, al laten ze zich af en toe ook goed horen. Net als beide ouders, die tegen een achtergrond van dreigende regenbuien luidkeels rondjes om de toren vliegen. Pa geeft het na tien minuten op, en laat het aan Moe over om te proberen om de ringers met boze blikken en luide kreten te verjagen. Ze heeft succes - en als de ringers en bezoekers na afloop beneden op de begane grond staan wordt het al snel weer stil. Via de webcam (op een scherm in de torenhal) is te zien dat de jonkies al in slaap vallen. 

Op de Facebook page van Het Groene Huis zijn een paar video-rapportages te zien over het ringen (met geluid !).

  

  

    

 

De webcam op het rooster (die was gezakt) is in richting bijgesteld, maar het schoonmaken van de lens van de camera in de nestkast is helaas niet gelukt : de vlekken blijken aan de binnenkant van de beschermkap te zitten, dus zijn niet zomaar weg te poetsen. Dat moet daarom nu wachten tot na het uitvliegen.

Rond 15 mei zijn de jonkies vier weken oud, en nu bezig hun witte donspak te verwisselen voor een bruingrijze verenpak. Ze zijn nu al bijna net zo groot als de ouders. Eén mannetje is wat kleiner, maar die was als laatste uit het ei gekomen, dus scheelt 2 dagen t.o.v. de eersten. Het voeren gebeurt met steeds grotere tussenposes, en Moe laat dan de prooi achter zodat ze die zelf moeten verdelen - er is genoeg te eten, dus niemand hoeft honger te lijden. Ze scharrelen tussen de slaapperiodes wat meer door de nestkast, en pikken de restjes prooi uit het grind. Ook zitten ze zich vaak te poetsen (waarschijnlijk kriebelen de nieuwe veren), en worden de vleugels met veel geflapper getest.   

 

vier weken oud

Op 17 mei voert Moe 's avonds eerst drie kwartier vanaf het rooster, voordat ze de nestkast binnenstapt om de rest van de prooi te verdelen. Het laatste stukje laat ze in de kast achter.  Het is altijd opvallend dat de slechtvalk jonkies ondanks dat ze soms honger hebben en je ze kan zien roepen, toch altijd "beleefd" op hun beurt wachten en niet onderling vechten.

Zondagmorgen 19 mei blijken er maar drie jonkies zichtbaar op de webcam - eentje is duidelijk zoek. Bij onderzoek bij de toren zelf is hij nergens op de grond of op de eerste omloop te vinden. Uiteindelijk blijkt hij niet te zijn gevallen, maar vlakbij de nestkast op de omloop te zitten en door de balustrade naar buiten te kijken. Hij zal via de opening in de balustrade om de wand van de nestkast zijn geklommen (dat blijkt op de archiefbeelden van de webcam al zaterdagavond rond 20 uur te zijn gebeurd). Eventueel kan hij op dezelfde wijze weer terug, maar heen was het een afsprong en hij is nu nog te zwak om zo hoog terug te kunnen springen. Moe houdt hem vanaf een kolom op de omloop in de gaten en zorgt dat hij voldoende eten krijgt. Hij kan achter de nestkast langs lopen en er zijn hoekjes om wat beschut en droog te zitten (hij moet nu in z'n eentje slapen). Er is wel geluidscontact met de andere jonkies in de kast - als hij roept, roepen zij terug.  

 

het ontsnapte jong op de omloop

Omdat het "takken" (het verkennen van de omgeving door de jonkies) nu is begonnen wordt direct geregeld dat de hele tweede omloop dicht gaat voor de toeristen, totdat er zekerheid is dat alle vier jonkies goed kunnen vliegen.

Maandagavond blijkt dat het ontsnapte jong vooral door Pa wordt verzorgd. Als Moe net in de nestkast de anderen aan het voeren is, komt Pa met een verse prooi op het rooster. Omdat Moe die niet overneemt besluit hij om naast de nestkast via de balustrade op de 2e omloop te klimmen om het jong daar te voeren. De volgende avond rond 18 uur komt Moe met een grote verse prooi op het rooster en begint de jongen in de nestkast te voeren, als je onderin beeld de staart van Pa uit de balustrade ziet steken : hij zal weer aan het voeren zijn.  

   

allebei voeren               vijf weken oud, verenpak bijna compleet

Woensdag 22 mei zijn de jonkies vijf weken oud - hun verenpak is nu bijna compleet en ze zijn klaar voor het avontuur. En dat gaat vandaag dan ook onverwachts zomaar gebeuren :

's Morgens rond 9 uur stapt voor het eerst een jong op het rooster om als eerste gevoerd te worden door Moe. Als die wat knullig van het rooster afstruikelt, blijft het jonkie een tijdje nieuwsgierig om zich heen kijken en stapt uiteindelijk van het rooster via de balustrade naar de omloop. Dat is dus de tweede die ontsnapt - en door de hoge opstap niet meer terug naar de nestkast kan. Om 10 uur is vanaf de straat aan beide zijden van de nestkast een nieuwsgierig slechtvalkje door de balustrade te zien. Moe houdt er vanaf een hoge kolom goed zicht op. Het zijn de twee (kleinere) mannetjes die ontsnapt zijn - de mannetjes zijn meestal wat sneller in de verkenningsfase. In de nestkast zijn de twee (grotere) vrouwtjes achtergebleven. 

 

de eerste op het rooster ... en daarna samen op de omloop (eentje is in de nestkast te zien)

Nog meer verrassingen die dag : 's avonds tegen 19 uur blijkt ook het derde jonkie ontsnapt via de opening in de balustrade naar de omloop (helaas net toen de webcam op zwart stond, dus niet te zien), en een half uurtje later volgt (wel te zien) de vierde...  Ze hebben dus goed op elkaar gelet en zitten nu gezamenlijk weer bij elkaar - buiten de nestkast. 

De nestkast is dus leeg en er is nu weinig meer te zien op de webcams - het voeren gebeurt nu op de omloop zelf vlakbij de nestkast.  Hopelijk zien we binnen een paar dagen de jonkies weer terug op het rooster, wat voor hen een stuk spannender zal zijn dan alleen door de balustrade gluren.

's Nachts zit Moe zoals gebruikelijk op wacht op het rooster, soms vooraf gegaan met een inspectie van de (lege) nestkast, en ook 's morgens vroeg (rond 5.30 uur !) kijkt ze eerst weer even, voordat ze wegvliegt.  Overdag zitten de ouders vaak op een kolom van de 2e omloop, of hoog op een hoek, of op het kruis van de St.Joriskerk - vanaf alle plekken houden ze e.e.a. goed in de gaten. 
Vanaf straatniveau zijn af en toe één of meer valkjes te zien die door de balustrade gluren. Ze worden volop gevoerd door de ouders en oefenen met de vleugels.

  

Zaterdagmiddag laat (25 mei) - terwijl het Festival "Amersfoort Jazz" aan de voet van de toren op volle toeren aan de gang is - klautert een jonkie bij het rooster op het smalle schuine randje dat onder de omloop langs loopt. Er valt dus weer iets te zien op de buitenwebcam. Een paar uur later gebeurt het nogmaals en wordt er zelfs al druk met de vleugels geklapperd. Moe komt op het rooster met een grote prooi, maar het jong reageert daar niet hongerig op - het heeft blijkbaar op de omloop al voldoende gegeten.

Ook op zondag en maandag wordt soms één jong gezien op het randje bij het rooster.

    
hetzelfde moment via webcam en vanaf de grond

Maandagavond zit er een jonkie op het randje en brengt daar zelfs slapend de nacht door. Moe komt hem een paar uur slapend gezelschap houden. Helaas is er af en toe storing op de webcam, maar als verrassing blijken er de volgende morgen (ondanks de regenbuien) om 6 uur zelfs drie jonkies op het randje zitten te slapen ! 

   

Ook dinsdagavond zitten er vanaf 21 uur drie jonkies bij elkaar op de smalle randje, onder het rooster. Zo te zien brengen ze daar samen de nacht door. Er zit na 1.30 uur een sprong in de archief beelden, maar om 7.15 uur zitten er nog twee, die na flink met de vleugels flapperen 5 minuten later in de balustrade klauteren. 

De jonkies zijn nu zes weken oud, hun verenpak is compleet en ze staan op het punt om hun eerste vlucht te maken, maar zover bekend is er nog niet echt gevlogen.

Dat gebeurt pas op vrijdag 31 mei : om 11 uur worden er twee vliegend gezien (de beide mannetjes), met landingen op kolommen en waterspuwers. Samen vliegen ze een keer over de Langestraat, waarna er eentje terugkomt op de tweede omloop - de ander verdwijnt boven de binnenstad. Die wordt teruggevonden op de trans van de SintJoriskerk, waar hij tot zeker 14 uur op de rand zit (en loopt/fladdert). Op de OLV-toren zit er dan eentje op de rand van de balustrade en eentje op het randje onder het rooster. Pa en Moe houden e.e.a. goed in de gaten.    

    

  

De volgende morgen (za 1 juni) om 6.45 uur zijn op de roosterwebcam toevallig een paar vluchten van jonkies te zien, van en naar het schuine randje. Eentje is van een (groter) vrouwtje ! Grappig is dat blijkbaar ook Moe nu even op het smalle randje loopt - het is niet eerder waargenomen.

  

In de middag worden drie valkjes gezien op de rand van de trans van de SintJoriskerk, waar ze wat flapperen en soms een kort rondje over de markt en de kerk vliegen. Even later blijkt dat er ook nog een jonkie aan de andere kant van de toren zit, dus alle vier zitten op de trans. Dat houdt in dat alle vier valkjes hebben gevlogen. 

  
  
Ook zondag worden de jonkies voornamelijk op de SintJoriskerk gezien, maar ook wel op de OLV-toren. Op maandagavond worden er zelfs een jonkie op het kruis van de Elleboogkerk gezien - dat is nog niet eerder gebeurd !

Nu gebleken is dat alle jonkies redelijk kunnen vliegen, is op dinsdag 4 juni de tweede omloop weer opengegaan voor de toeristen. 
Op die dag worden aan het eind van de morgen ook de eerste pogingen gezien om de jonkies te verhuizen naar de kantoren langs het spoor, waar ze zoals gebruikelijk hun vlucht- en jachtlessen zullen krijgen. Pa vliegt langs het spoor richting station met een prooi, gevolgd door een jonkie. De prooi wordt geplukt op de KPN, daarbij in de gaten gehouden door het hongerig piepende jong boven hem op de dakrand. Als de prooi gereed is vliegt Pa ermee weg, gevolgd door het jong dat hem in de lucht krijgt overgedragen en buiten het zicht oppeuzelt. Op de dakrand van MVGM zit een tweede jong te peuzelen. De twee andere jonkies zitten op de OLV-toren : op een kolom en op de balustrade - je kan ze hongerig horen piepen. Moe zit op het kruis van de SintJoriskerk en komt na een tijdje aanvliegen, haalt een prooi uit de voorraad in één van de krullen en levert het af bij de nestkast. Even zijn daar de twee toegesnelde jonkies te horen en dan wordt het stil : er wordt gegeten. Een half uur later zit Pa op de antenne bij het politiebureau een grote verse prooi te plukken, met naast hem een jong. Als de prooi klaar is vliegt Pa ermee weg, gevolgd door het roepende jong. Ze verdwijnen over dak van het Stadhuis.   

    

Blijkbaar vindt Moe het nog geen tijd voor de verhuizing, want ze zit met een paar jonkies ook de volgende dagen nog regelmatig op de SintJoriskerk. De jonkies zijn nu zeven weken oud. Pas vanaf donderdagmiddag 6 juni worden de valkjes meer bij de kantoren gezien - vooral bij het ex-Akzo gebouw, maar ook op de antenne en zelfs al op de dakrand van Friesland Campina bij het Stationsplein.   

    

De dagen erna zijn altijd wel twee of drie jonkies op de kantoren te vinden. Soms op een dakrand op de uitkijk voor een ouder met prooi om die als eerste over te pakken, of gewoon slapend (als er al gegeten is). Zaterdagmiddag (8 juni - met korte, maar hevige regenbuien) zitten er twee op het gebouw van ex-Twynstra Gudde (spoorkant), en eentje op de Friesland Campina. Pa (of Moe) is op jacht en cirkelt hoog boven het station. HIj duikt al snel richting Rode Brug, en komt met een grote prooi terug - achtervolgd door twee schreeuwende jonkies die de prooi op het Arcadis kantoor oppeuzelen. Pa gaat naar het frame van ex-Akzo. Het derde jong heeft blijkbaar al gegeten en blijft rustig zitten. 

Woensdag 12 juni - de valkjes zijn nu acht weken oud. Ze zijn de afgelopen dagen regelmatig gezien, zowel zittend op de dakranden van de kantoren, als spelend achter elkaar aanvliegend. Dat gebeurt dit jaar vaak boven en rond de Eempolis. Ook is er nog wel eens eentje op de OLV-toren te vinden.

      ​

Woensdag 19 juni - de jonkies zijn nu 9 weken oud. Pa en Moe zaten dinsdagavond, maar ook deze morgen weer op de OLV-toren : Moe op het rooster, en Pa op het kruis. Hij neemt een duikvlucht en komt met een prooi terug die op een hoek van de toren wordt opgepeuzeld - terwijl een duif vlak naast hem zit ! Op dezelfde tijd zijn op de kantoren nog twee jonkies gezien.  Meestal zijn er wel minstens twee te vinden - ze gaan af en toe achter een prooi aan - vooral achter jonge vogels die net als zij nog niet veel ervaring hebben. 

Begin juli worden de valken nog maar weinig gezien op hun vaste zitplekjes. Op zaterdag 6 juli worden er 's avonds laat nog minstens drie jonkies tegelijk gezien bij het station. Er zijn meldingen van een jagend jonkie richting Park Randenbroek. Ook de ouders blijven buiten beeld, al is soms op de webcam Moe 's morgens vroeg op het rooster gezien. Ze neemt dan ook wel een kijkje in de nestkast.

Zondagmorgen 14 juli bezoekt een ekster de nestkast - op zoek naar prooirestjes.

Na half juli worden er in de regio geen jonkies meer waargenomen - ze zijn de wijde wereld in getrokken *).   Een klein aantal zal de eerste winter niet overleven, maar de rest zal over een jaar een eigen plekje gaan zoeken.

Pa en Moe blijven achter - en genieten van hun welverdiende rust. Vrijwel dagelijks kan je ze vinden op de KPN of op ex-Akzo, en heel af en toe op de OLV-toren.

Vrijdagmorgen 27 september vloog bij het station ook even een derde valk rond - het is niet bekend of dat een juveniel was.

*) terugmelding in 2020

Verschillende keren wordt één van de mannetjes gezien in de Oostvaardersplassen.