VIDEO-ARCHIEFBEELDEN 2016 : (met dank aan Jan en José Noorman)
Klik hier voor korte filmpjes van bijzondere momenten 2016.

En hier voor YouTube met een Overzicht filmpje van 2016

Eind 2015 is er een klein team gevormd, om te zorgen voor goede werkafspraken rond de slechtvalken op de toren. In dit slechtvalken-team zitten o.a. de stadsecologe, de beheerder, het Torengilde en enkele slechtvalkenkenners. Het team heeft besloten dat de nestkast weer terug moet naar de tweede omloop : op dezelfde plaats als een jaar eerder. Dit natuurlijk vooral omdat de slechtvalken zelf die locatie op de tweede omloop blijkbaar een goed plekje vinden, maar ook omdat het daarmee toch gemakkelijker is om de toeristen en de valken gescheiden te houden. Dus in het voorjaar van 2016 wordt een nieuwe nestkast met invliegrooster geplaatst op dezelfde locatie als waar het vorige jaar de noodkist stond : op de tweede omloop, net naast het traptorentje aan de kant van de Langestraat. Deze locatie wordt zorgvuldig afgezet met een hoog schot en een stalen hek, zodat bezoekers op de omloop de valken zo min mogelijk zullen storen : ieder heeft zijn eigen helft.   De oude kast boven de derde omloop wordt afgesloten en op 17 februari compleet verwijderd. De nieuwe nestkast op de tweede omloop wordt al snel door de valken geaccepteerd en in gebruik genomen.

De webcam is ook weer naar de tweede omloop verplaatst, met één camera in de nieuwe nestkast en eentje aan de balustrade, die gericht is op het invliegrooster. Op 9 maart, net vóór de eerste eieren gelegd worden en het broeden begint, is de webcam aangesloten op het internet, zodat je vanaf nu thuis de voortgang van het broeden kan volgen.

Broedverloop

En dankzij die webcam is dus nu te zien dat op 18 maart het eerste ei is gelegd, op 21 maart het tweede, op 23 maart het derde en op 26 maart het vierde ei. Vanaf het derde ei is het broeden begonnen. Goed is nu ook te volgen dat Pa voor aanvoer van prooi zorgt en dat als Moe die buiten de nestkast gaat opeten, Pa zolang op de eieren gaat zitten.

Na vier weken wordt het spannend, en op 27 april (Koningsdag) is te zien dat ’s morgens het eerste ei is uitgekomen; ’s middags gevolgd door het tweede en ’s avonds zelfs het derde ei. Doordat de binnencamera wat hoog staat afgesteld, en de kuikens een beetje half buitenbeeld onder de camera zijn komen te zitten, blijft het een paar dagen spannend wat er met het vierde ei is gebeurd. Maar op 30 april blijkt dat er ook een vierde kopje driftig probeert mee te eten als Ma de aangevoerde prooi in stukjes scheurt en aan de jonkies voert.  Opvallend is trouwens dat dit jaar de ouders veel minder reageren op de toeristen op de toren dan vorige jaren.

De vier kuikens groeien prima en op 16 mei (Tweede Pinksterdag) worden ze geringd. Een klein groepje belangstellenden is uitgenodigd om daarbij op de toren aanwezig te zijn. Als de ringers de kast openen blijkt Ma nog bezig met het voeren – maar uiteraard vliegt zij snel weg. De ringers halen de kuikens uit de kast, waarna ze één voor één worden gewogen, gemeten en van ringen voorzien. Het blijken twee mannetjes en twee (grotere) vrouwtjes te zijn. Ze zijn goed aan gewicht en zien er kerngezond uit. De jonkies laten het tamelijk rustig toe, maar zetten af en toe wel een keel op. Dat doen ook beide ouders, die gedurende het half uur luid roepend om de toren vliegen. Maar nadat de kuikens in de kast zijn teruggezet, en alle mensen weer onder de toren op de begane grond staan, kruipt Ma al snel in de kast en keert de rust weer. 

Leuk is te vermelden dat de ringers ’s middags naar Hilversum gaan om daar de jonge slechtvalken op de St.Vituskerk te ringen : het vorige Amersfoortse vrouwtje dat nu daar zit, heeft dit jaar ook vier jongen gekregen !

de vier jonkies na het ringen - de buitenste twee zijn de dan al grotere vrouwtjes

Via de webcam is goed te zien hoe een week later het donspak van de kuikens plaats begint te maken voor de eerste veren. En dan beginnen de spannende weken van het “takken” – als de jongen (onder het toeziend oog van één van de ouders) hun omgeving beginnen te verkennen en de eerste vliegoefeningen gaan doen. Eerst nog “veilig” op het invliegrooster, maar dan is op 1 juni op de buiten-webcam te zien dat er eentje op het smalle randje aan de buitenkant van de toren is gekropen. Dit randje is niet alleen smal, maar ook schuin, dus het ziet er erg gevaarlijk uit – vooral omdat ze met hun grote poten maar weinig grip kunnen krijgen. Omdat dit randje rondom de hele toren loopt, bestaat nu de kans dat een jong op een plek achter de afzettingsschotten kan komen – dus ook op het deel dat bedoeld is voor de toeristen. Direct wordt dan ook de hele tweede omloop afgesloten voor de toeristen en overgeslagen tijdens de torenbeklimmingen. In de hal van de toren wordt een poster opgehangen om de toeristen op de unieke broedende slechtvalken te wijzen.

“takken” onder toezicht                             de eerste op het smalle randje

De jonkies beginnen al snel met vliegoefeningen : gefladder met de vleugels. Meestal op het rooster, maar soms ook op het enge smalle randje !  Net als het eerste jaar lukt het niet direct om goed te vliegen. Dat wil zeggen : de vleugels zijn wel sterk genoeg voor glijvluchten, maar nog niet sterk genoeg om terug naar boven te vliegen. Op zondag 5 juni belandt er een jong beneden op het plein. De Dierenambulance wordt ingeschakeld en dankzij vooraf afgesproken contacten met valkendeskundigen en het Torengilde is de valk al snel weer terug boven op de toren. De volgende avond tuimelt er weer eentje, nu van het smalle randje. Gezien wordt dat die in de boom onder de toren belandt. De volgende dag blijkt de valk niet meer in de boom, maar op het dak van het VVV-winkeltje te zitten. Als zij daar na een klauterpartij vanaf valt, wordt ze opgevangen door een voorbijganger, die haar met iemand van het Torengilde direct terugbrengt op de toren bij de kast. Daarbij wordt gezien dat een andere jonge valk al zelfstandig een rondje over de stad kan vliegen. Een derde valk belandt die week in een tuin in de binnenstad en wordt door een valkenier weer teruggebracht op de toren.

het tweede "gevallen" jong in de dakgoot van de VVV, en in de mand op weg naar boven

De week erna worden steeds vaker vliegende jonge valken waargenomen – bij de toren, maar ook bij de hoge kantoren bij het spoor. Om de tweede omloop van de toren weer vrij te kunnen geven voor toeristen moet eerst nog met zekerheid vastgesteld worden dat alle vier jonkies goed kunnen vliegen. Pas op 20 juni worden ze alle vier tegelijk (in de regen) bij de KPN gezien. De tweede omloop wordt daarna schoongemaakt van alle prooiresten en gaat weer open voor toeristen.

[  Helaas is de rest van de archieftekst in de loop der jaren verloren gegaan. ]

Maar uiteindelijk vliegen alle jonkies uit en blijven alleen de beide ouders achter. Zij brengen de herfst en winter door op een heel relaxte wijze : vooral slapen, beetje jagen en eten...