Verslag slechtvalken 2024


► Naar  Video's van de hoogtepunten 2024  
► Naar  Laatste nieuws vanaf half juni 
► Naar  "Ode aan Smallie"

korte samenvatting van dit jaar 
De valken zijn in januari al regelmatig op het rooster en in de nestkast te zien. Eerste ei wordt tweede week van maart verwacht. Dat komt woensdag 13 maart en vrijdag het tweede ei.  Het derde ei is maandag gelegd, en donderdag 21 maart het vierde ei ! Het broeden is begonnen. Maar zondag 24 maart een grote verrassing : een ongewoon VIJFDE EI erbij...
Er is inmiddels wekenlang gebroed - prognose uitkomen eerste ei op of rond 21 april. Die datum bleek te vroeg - het is natuur en geen spoorboekje...  Dinsdag de 23e april lijkt het te gaan gebeuren : we wachten af, de valken doen hun best. En inderdaad : rond 11.45 uur is het eerste jonkie van dit jaar uit het ei gekropen ! En al snel daarna om 18.50 uur gevolgd door het tweede jonkie. 's Nachts zal het derde jonkie uitgekomen zijn, want bij de eerste voeding zjn er drie witte bolletjes. Pas op zondag 28 april (5 dagen na de eerste) komt het vierde jonkie uit. Dat heeft het moeilijk om voldoende eten te krijgen in concurrentie met de drie al veel grotere andere jonkies - gelukkig is het een fel rakkertje. Het vijfde ei wordt niet meer bebroed. Op 15 mei zijn de drie grote jonkies geringd : alle drie dames. Het kleintje is gecontroleerd, sekse was niet te bepalen en het is ongeringd teruggeplaatst. De week erna krijgt het wel genoeg te eten. Maar dan 21 mei verdwijnt het via de balustrade uit de nestkast. Het blijkt de volgende dag onder de nestkast te zitten en wordt snel teruggezet in de kast. Nauwelijks drie uur later verdwijnt het op dezelfde wijze. Onder de kast is het veilig en zal het door de ouders worden gevoerd. Maar het kleintje blijft verbazen : een paar uur later weet het zelf terug in de kast te klauteren. de dagen erna gebruikt hij deze methode regelmatig om als eerste eten te krijgen. Op 30 mei "ontsnappen" twee zusjes via de achteruitgang naar de omloop. Maar dankzij een trappetje komen ze weer terug als er in de nestkast wat te eten valt, en elke avond om er gezamenlijk te slapen.  Op 4 juni vliegt de eerste weg en keert weer veilig terug, maar 's avonds komt er eentje op de Varkensmarkt op straat. Die wordt door de Dierenambulance weer terug naar boven gebracht. Een paar dagen later "valt" er eentje op de eerste omloop, die dan voor toeristen wordt afgesloten. Op 8 juni struikelt het kleintje en valt 50m naar beneden op straat. Hij blijkt niets te mankeren en wordt direct terug naar boven gebracht. Inmiddels vliegen de drie zusjes goed en slapen soms elders, en blijft kleintje alleen op de toren. Op zaterdagavond 15 juni blijkt hij van de toren af, want hij wordt gezien op een geparkeerde fiets achter de SIntJoriskerk, maar verdwijnt weer. Pas de volgende avond wordt hij teruggezien : terug bij de nestkast. Hij vliegt dan stoer weg vanaf het rooster. Helaas is dat zijn laatste beeld op de webcams, want de volgende dag wordt hij uit de gracht gevist. Hij wordt nog terug naar boven gebracht, maar een paar dagen later blijkt dat de gracht hem fataal is geworden. Vanwege zijn beroemdheid  is hij opgezet en komt in Het Groene Huis te staan. 


Originele dagelijks verslag

Januari 2024 - De valken zijn dit jaar circa 12 jaar oud, en toe aan hun 11e broedseizoen.
Ze hebben er blijkbaar wel weer zin in, want al om 12 uur op Nieuwjaarsdag kwamen ze bij elkaar in de nestkast om samen even te ""kletsen"" - een bindingsritueel.

Het mannetje is nog steeds dezelfde : "Joris", geboren in 2012 in Eindhoven, met oranje ring "JU" aan zijn rechterpoot. Het eerste vrouwtje ("Sofie" uit Brussel) is in 2015 verjaagd door het huidige vrouwtje "1 PF" (naar de code op haar ring aan de linkerpoot), geboren bij Keulen in 2013. Er zijn inmiddels 32 jonkies op de toren uit het ei gekropen. De valken hebben (zoals elk jaar) de herfst en winter in ruste doorgebracht op de hoge kantoren bij het spoor, maar zijn inmiddels ook weer vaak op de OLV-toren en dus op de webcams te zien.

   
Op 2 februari wordt zelfs al een prooioverdracht op het rooster gezien : Pa laat daarmee zien dat hij een goed jager is, want de hele broedtijd en de eerste weken met jonkies, moet hij in zijn eentje voor de aanvoer van prooien zorgen. Ook de weken erna is verschillende keren een prooioverdracht op het rooster. Dat gebeurt trouwens ook wel eens in de lucht, dus is dan niet te zien op de webcam.

Vanaf half februari zit Moe af en toe lang op het rooster. Dat doet ze vaak vlak voor de broedtijd. Toch zal het nog wel drie weken duren voor we een eerste ei kunnen verwachten (tweede week van maart). 


Op 26 en 27 februari zit Moe 's avonds lange tijd op het rooster. Nog een kleine twee weken te gaan. Er wordt door Pa ijverig aan het kuiltje in het grind gewerkt : daarin komen straks de eieren te liggen.

De nachten vanaf 2 maart zit Moe de hele avond en nacht op het rooster. Ze vliegt dan 's morgens laat weg.
Uitgaande van vorige jaren kan het het eerste ei eind deze week worden verwacht - maar het blijft natuur : niets is zeker...

De nacht van vrijdag 8 op zaterdag 9 maart zit moe lange tijd in de nestkast : meestal een teken dat er een ei op komst is. Maar helaas is het nog niet zover. Gelukkig kruipt ze zaterdagavond al om zes uur weer in de nestkast. We wachten af.... 
Maar ook nu verlaat ze 's nachts om kwart voor één de kast en zit dan tot zes uur zondagmorgen (10 maart) te slapen op het rooster.  Om half elf komt ze terug en wordt dan tegen twee uur door Pa uit de kast geroepen - ze vliegen samen weg. Zondagavond om zes uur komt ze weer en zit dan tot maandagmorgen op het rooster, dus nog geen ei. 
Maandag overdag (11 maart) zit ze lang op het rooster en een paar uur in de kast, maar er ligt nog geen ei. Rond zes uur komt ze weer op het rooster zitten. Het heeft de hele dag geregend, maar dat schijnt de valken niet te deren. Ze vliegt pas dinsdagochtend (12 maart) tegen zeven uur weg. Ze is 's nachts niet in de kast geweest, dus er is geen ei gelegd.  
Dinsdagmiddag (12 maart) zit ze een uurtje in de kast, als ze plotseling door Pa naar buiten wordt geroepen - misschien is er een derde valk in de buurt die verjaagd moet worden. In de broedperiode zijn er vaak valken op zoek naar een broedplek - dat geeft onrust en kans op felle gevechten. Hopelijk krijgen we geen problemen.
's Avonds zit Pa een uurtje in de nestkast, met Moe op het rooster. Kwart over acht vliegt hij weg en gaat Moe in de kast zitten slapen. Het lijkt erop of er wat gaat gebeuren.

   
Woensdag 13 maart in alle vroegte rond 1.45 uur wordt het eerste ei van dit jaar gelegd. Het is lastig te zien, want Moe zit er voorlopig bovenop. Zie de Video moeder op nest
We verwachten nog wel meer eieren, maar tussen elk ei zit minstens twee dagen (60 à 65 uur), dus nog even geduld. 

   
Kwart voor tien komt Pa het ei bewonderen. Een half uur later komt Moe weer terug om het ei te beschermen. Er wordt nog niet echt gebroed : dat gebeurt meestal pas als het derde ei er is. 
Toch lijkt er onrust te zijn : rond half vijf wordt ze weer uit de kast geroepen en samen zijn ze dan urenlang weg. 

Ook donderdag 14 maart - een warme lente dag - laten ze het ei soms lange tijd alleen liggen, al zit dan vaak wel een valk ergens dichtbij op de toren op wacht. De avond en nacht zit Moe wel op het rooster te slapen. Ze wordt vrijdagmorgen al vroeg door Pa gewekt, die haar daarna 's morgens ook een paar keer een hapje komt brengen - hij wil haar goed verwennen, want het is tijd voor het tweede ei.  Om 11 uur gaat ze de nestkast in - het wordt spannend.

  
En ja hoor : vrijdagmiddag 15 maart rond 15.45 is aan haar bewegingen te zien dat er een ei wordt gelegd. Maar pas tegen vier uur krijgen we het tweede ei pas echt te zien ! 
Moe rust daarna uit, maar ze broedt nog niet : dat gaat meestal pas starten na het derde ei. Dan zal ook Pa direct het broeden overnemen als zij de kast verlaat. Het derde ei wordt verwacht op zondagavond laat of maandagmorgen vroeg.

(Helaas loopt de stream van de webcams niet meer soepel - er zitten soms hikjes in van een paar seconden, en soms zelfs van vele minuten. Er is de afgelopen weken al van alles aan geprobeerd om dit te verhelpen, maar het is onduidelijk waar het door komt.  Om te voorkomen dat door experimenteren misschien de hele stream wegvalt, is besloten het voorlopig te laten zoals het is. Beter een paar minuten missen dan helemaal niets zien.)

  
Zaterdag en zondag houden de valken de twee eieren regelmatig gezelschap, maar soms liggen ze lange tijd alleen. Maandagmorgen 18 maart laat Moe ze ook weer alleen : het derde ei is nog niet gelegd, we moeten nog even geduld hebben. Pas 's middags rond 14.45 uur komt het derde ei. Het echte broeden zal nu binnenkort gaan beginnen. 

DInsdag gaat dat broeden nog niet fanatiek. Pa komt wel voor de aflossing, maar soms liggen de eieren nog lang alleen. Gelukkig is het nu niet koud overdag. Woensdag gaat het al veel beter - ze zijn al jaren aan elkaar gewend. Het vierde ei zal pas in de loop van donderdag komen.
  
En inderdaad : donderdag 21 maart zijn tegen 5 uur nog drie eieren te zien, maar rond 5.10 uur wordt het vierde ei gelegd. Ze laat al gauw de vier eieren even zien. En rond half zeven mag Pa er al even op passen.

Uitgaande van vorige jaren is de prognose voor uitkomen eerste ei : 21 april. We zullen het zien.

  
Zondag 24 maart : een grote verrassing bij de wissel om 9.10 uur : een vijfde ei !! 
Misschien was dat het wat Moe zaterdagmiddag wilde vertellen toen ze een paar minuten op het rooster zat te roepen tegen Pa - ze zal het toen al gevoeld hebben.
Een vijfde ei is wat ongebruikelijk voor slechtvalken, maar het komt vaker voor, schatting globaal 5 à 10%. Het betekent wel dat het (kleine) mannetje nog lastiger over de vijf eieren kan zitten om ze warm te houden, en dat als ze alle vijf uitkomen hij het behoorlijk druk zal krijgen om voor alle zeven bekjes voldoende prooien te vangen. 
Het juiste tijdstip van leggen is nog onduidelijk : Moe had een onrustige nacht, en liet telkens maar een paar eieren zien. Om 1.51 uur waren er duidelijk nog maar vier eieren, en om 3.37 uur lijkt er een glimp van een vijfde ei te zien. Na nadere bestudering lijkt het erop dat het vijfde ei net voor 2 uur is gelegd. 
De wisseling van broedvogel verloopt deze zondag verder normaal, en Pa lijkt er niet al te grote problemen mee te hebben. Ook maandag verlopen de wisselingen weer vlot, waarbij Moe de hele nacht en ook vrijwel de hele dag waarneemt. 

De rest van week blijkt dat Pa en Moe na al die jaren dat ze samen zijn goed op elkaar zijn ingewerkt : de wissels duren zelden langer dan een minuut.  Wel maakt Moe lange sessies : de hele nacht en vaak een groot deel van de dag. Pa doet meestal 's morgens een beurt en eind van de middag, met in totaal 3 à 5 uur per dag. 

 
Maandagmiddag 1 april (2e Paasdag) wordt gezien dat er een derde valk in de buurt is. Die lijkt groter, dus een vrouwtje. Ze keert samen met Pa terug naar de toren, waar Pa op het kruis gaat zitten en zij halverwege de toren op een hoek. Soms vliegt één van beide een rondje, zonder dat de ander er achteraan gaat. Na een uur vliegen beide weg richting station, maar op de webcam is te zien dat Pa dan al snel de beurt van Moe komt overnemen. Er is blijkbaar niet echt paniek.

  
Van 2 op 3 april laat Moe zich 's middags niet aflossen (terwijl Pa zich keurig meldt rond 18 uur), maar zit maar liefst 21 uur achtereen op de vijf eieren. Ook de volgende dag komt Pa vergeefs om 17 uur en 19 uur voor zijn aflossing.  Misschien is ze bang dat hij niet alle vijf eieren goed warm kan houden - maar we weten het niet. In elk geval nu iets minder dan drie weken te gaan.

Gelukkig laat ze op donderdag 4 april Pa weer een paar keer toe op de eieren : hij lokt haar zelfs in de avond met een lekker hapje naar buiten. Ook de volgende dagen gaan de wissels weer regelmatig. Zaterdag 6 april is een zeer warme dag van ver boven de 20 graden, maar dat is des te beter voor de eieren.  De derde valk is niet meer gezien. Nog een goede twee weken te gaan.

Helaas is Moe ook de week erop moeilijk van de eieren te krijgen, al doet Pa wel regelmatig zijn best - het ligt niet aan hem. Woensdag 10 april breekt ze alle records en verlaat pas na 27.5 uur de vijf eieren.

   
's Morgens was Pa druk bezig om de vele (hout)duiven van de toren weg te jagen. Eentje was heel brutaal en kwam gewoon naast hem zitten ! Maar Pa jaagt hem dan weg.

Gelukkig is Pa vasthoudend als hij vindt dat het zijn beurt is om te broeden, en door o.a. dan de nestkast vast in te gaan en op haar in te praten, slaagt hij er in haar van de eieren af te krijgen. Of hij lokt haar naar buiten met een prooitje.  Toch maakt ze nog lange tijden van zo'n 15 en 18 uur.

  

Vrijdag 12 april : een onverwachts spannende dag. Het begint rustig : Pa lokt met een prooitje Moe rond 7.40 uur van de eieren en neemt het broeden over tot even na negen uur.  Moe hoort dan om 10.45 iets vreemds en gaat op onderzoek uit; Pa komt zolang oppassen. Om 11 uur is ze weer terug, alles lijkt in orde.
Maar dan komt om 12.08 (en opnieuw om 13.23 uur) ineens een vreemde slechtvalk  even op het rooster - het is duidelijk niet Pa - geen oranje ring. Moe gaat in de nestkast telkens wel staan, en kekkert behoorlijk - maar ze verlaat de nestkast niet. De vreemde slechtvalk vliegt na een paar minuten rondkijken weer weg.  
Grote verrassing komt als vanaf het plein de ring kan worden afgelezen : het is EUR, het enige jonkie van 2022!
Het lijkt groter dan Pa, maar is ook een mannetje. Het zal dezelfde valk zijn die al op 1 april werd gezien en toen ook op de toren ging zitten. Het is niet bekend of valken elkaar na een aantal jaren nog herkennen.  Het is wel (voor zover bekend) voor het eerst dat in Amersfoort een jonkie dat hier is opgegroeid na een tijd weer terugkeert.

 
Pa met de vijf eieren                                               Moe met de vijf eieren

Gelukkig is EUR de volgende dagen niet meer gezien. Wel heeft Pa soms weer moeite om Moe van de eieren te krijgen. Dinsdag 16 april verlaat ze de eieren pas bij de vierde keer dat hij zich meldt. De volgende morgen gaat ze gelukkig al bij de eerste keer dat hij komt naar buiten om te eten en zit daarna rustig een uurtje op het rooster om zich te poetsen. Nog een paar dagen te gaan voor het eerste ei zal uitkomen : prognose uitkomen eerste ei is op of rond 21 april.    
Zaterdagmiddag is er helaas vaak storing in de stream van de webcams, en zijn er sprongen van een kwartier in het beeld. Gelukkig is het 's avonds wat beter met maar korte uitvallen.

Moe (achter) komt Pa van de eieren sturen om het broeden over te nemen

Zondag 21 april : 's nachts draait Moe wel vaak rond alsof er iets is gebeurd. Als ze zich 's morgens om kwart voor tien weer omdraait zijn er heel even drie eieren te zien, maar nog geen jonkie of aangepikt ei.  Ze wisselt zowel 's morgens als 's middags met Pa - dus het kan nog wel even duren. Ze is er namelijk liefst zelf bij als er een ei uitkomt. Dat merkt ze al vroeg, want een jonkie heeft uren nodig om de eierschaal van binnenuit stuk te maken. Dat moet het jonkie zelf op eigen kracht doen, de ouders helpen daar niet bij. Tijdens de wissels zijn de vijf eieren goed in beeld en er waren nog geen gaatjes te zien. Het uitkomen zal dus op z'n vroegst komende nacht of in de loop van maandag gebeuren.  

Maandag 22 april : Moe laat 's morgens maar mondjesmaat een paar eieren zien, en daar zitten geen lege doppen of een aangepikt ei bij. Als om tien uur gewisseld wordt zien alle vijf eieren er nog gaaf uit. Ook bij de tweede wissel om half vier zijn in de eieren geen tekenen van een barstje te zien. Misschien vannacht of anders morgen - het blijft natuur.

  
Dinsdag 23 april : 's nachts is er weinig te zien, wel blijft een ei een uurtje bloot liggen voor ze het er weer onder schuift. Maar gelukkig : als Moe zich om 7 ronddraait is er een aangepikt ei te zien : dus vandaag gaat het gebeuren. En inderdaad : rond 11.45 uur is een lege dop te zien en al snel schuift het verse jonkie onder de camera.

Het eerste jonkie van dit jaar! Moe trekt het daarna terug onder zich. Het is nog helemaal roze, maar zal snel een wit donzig kuiken worden. Om 12.30 uur komt Pa langs en kan het even zien. Als hij om 13.15 uur in de nestkast komt krijgt hij er even goed zicht op (maar wij niet).


Moe komt voor eerste voedering, Pa toekijkend; vooraan jonkie met de eieren (één aangepikt)
Wij moeten tot 16.40 uur wachten als Moe eindelijk opstaat en we het jonkie en de vier eieren te zien krijgen. Eén daarvan is al aangepikt, dus we kunnen waarschijnlijk vandaag nog een tweede jonkie verwachten. Moe vliegt weg en al gauw komt Pa oppassen, al kijkt hij wat onbeholpen. Gelukkig komt Moe aan met een stukje prooi waar ze eerst zelf wat van eet (geen wonder na 24 uur), en het jonkie de eerste (beperkte) voeding geeft. Ze verdwijnt weer met de prooirest en Pa komt een paar minuten op de eieren en het jonkie liggen. Dan neemt Moe het alweer over en waarschijnlijk voor de hele nacht. 


Lang hoeven we niet te wachten op het uitkomen van nummer twee : rond 18.50 uur is het heel eventjes te zien, met de lege doppen. Daarna verdwijnt het met de overige eieren voorlopig onder Moe. Wel komt Pa om 19.30 uur  even langs om te kijken.

Woensdag 24 april staat Moe om 8.15 uur op, om een prooi van Pa op het rooster over te nemen. Dan zijn drie witte bolletjes zitbaar, met wat lege doppen en nog twee hele eieren. 's Nachts om 1.45 uur waren eventjes nog maar twee jonkies en een aangepikt ei zichtbaar, dus nummer drie is ergens na die tijd uitgekomen. Na de eerste (korte) voeding wordt er weer verder gebroed.

  
Rond 11.45 uur vindt de tweede voeding plaats, en ook het jongste jonkie eet al wat. Moe legt de prooirest in de hoek van de kast, maar Pa komt die even later netjes ophalen om ergens buiten te bewaren. De regel is dat tijdens het broeden er liever geen voedsel in de kast wordt bewaard.
Rond 14.45 uur komt Pa in de kast en gaat Moe naar buiten. Pa mag dan een kwartiertje de jonkies en de eieren proberen warm te houden. Het gaat eerst wat onwennig, maar na een tijdje lukt het hem. Wel is hij blij dat Moe niet te lang weg blijft en het weer van hem overneemt. De twee eieren zien er nog gaaf en ongepikt uit.  
Rond 17 uur is het weer voedertijd. Halverwege kijkt Pa vanaf het rooster of alles wel goed gaat. Na tien minuten brengt Moe de prooi weg (in de regen) en komt Pa weer eventjes. Niet lang want dan is Moe weer terug (met de prooi) en neemt ze de oppas weer over. 
Rond 21 uur krijgen de jonkies nog een kans wat te eten en dan is het bedtijd voor de nacht. De twee eieren zien er nog gaaf uit.

Donderdag 25 april : rond 8.15 gaat Moe een prooitje halen voor de eerste voeding. Pa komt dan heel even oppassen op de drie kuikens en de twee eieren. Die lijken nog gaaf en niet aangepikt, dus we moeten geduld hebben. 

 
Rond 10.30 komt Pa op het rooster met een verse prooi. Een sein voor Moe voor de tweede voeding. Even later komt Pa de nestkast in en vindt in een hoek een restprooitje. Hij probeert dan ook te voeren, naast de voerende Moe (van vorige jaren weten we dat hij voeren leuk vindt). Hij krijgt helaas weinig kans, want uiteindelijk neemt Moe de prooirest over en verdwijnt hij naar buiten.


Rond 12.30 en 15.45 doet Moe weer een voeding met een restprooitje dat ze in de kast heeft bewaard. Helaas staat ze beide keren met de rug naar de camera en valt er voor ons weinig te zien van de jonkies. Bij de voedingen van 17.45 en 19.30 brengt Pa de prooi binnen, en blijft hij een tijdje verlekkerd staan kijken naar het voeren van de jonkies door Moe - hij zou het zo graag zelf doen. De twee eieren lijken helaas nog steeds ongepikt.

Vrijdag 26 april : Moe doet de eerste voedering om 6.25 met een prooirest uit de hoek. Ze staat er voor ons wel voor, maar eventjes zijn de drie jonkies en de twee (zo te zien nog gave) eieren in beeld. Pa komt even in de kast om te kijken, maar brengt geen prooi mee.
Door de nieuwe YouTube Stream zijn er wel meer hikjes met stilstaand beeld - maar beter iets dan niets.  
De voedingen zijn globaal om de twee uur - soms brengt Pa wat binnen en soms gebruikt Moe een prooirestje dat ze in een hoek van de nestkast heeft bewaard. Daar is ze vorig jaar mee begonnen en gaf Pa soms de kans om ook eens te voeren, want dat laat ze eigenlijk niet toe.  Hij mag nog net van haar toekijken. Dit jaar bewaart ze soms ook een prooirestje onder zich - tussen de eieren en de jonkies... 
De twee eieren lijken nog steeds gaaf en niet aangepikt. De kans dat ze nog uitkomen wordt wel steeds kleiner.
Moe is vandaag de nestkast niet uit geweest.

Zaterdag 27 april (Koningsdag) : om 7.15 ontbijt met prooi afgeleverd door Pa. De volgende voeding is rond 10 uur, eerst met een prooirest uit de nestkast, maar Pa brengt ook een verse. Moe gaat na het voeren even de kast uit en dan mag Pa oppassen, maar al na een paar minuten is Moe terug. Ook om 12 uur en 15 uur wordt gevoederd en telkens krijgt Pa van Moe geen kans om mee te voeren.
Maar om 17 uur wel : ze is net gestart met een restprooitje, als Pa met een verse aankomt. Dit keer neemt ze het hem niet af, en laat hem begaan. In feite eet ze daarna haar eigen prooitje zelf op (ze zal wel flink honger hebben) terwijl Pa de drie jonkies mag voeren. Dat doet hij prima, en als Moe even later alsnog zijn prooitje afneemt hebben de jonkies al genoeg - Moe krijgt er niets meer in.
Om acht uur is het weer voedertijd. Blijkbaar heeft Pa iets gehoord, want hij komt al snel even kijken. In de hoek vindt hij een restprooitje en mag ook dit keer mee helpen met voeren. Als er bij de jonkies niets meer in gaat, neemt hij het restje mee naar buiten, terwijl Moe op de jonkies gaat passen. 
De kans dat de twee eieren nu nog uit gaan komen wordt wel heel klein.

Zondag 28 april : de kans was klein maar blijkbaar nog niet nul, want 's nachts is het vierde ei alsnog uitgekomen ! Het kleine jonkie rolt 6.30 uur vlak voor de camera onder Moe vandaan. Hopelijk ziet het kans om de komende dagen voldoende eten binnen te krijgen, daarna redt het zich wel.  Een jonkie dat twee dagen later uit het ei komt (zoals vaak voorkomt) heeft altijd een achterstand t.o.v. van de eersten bij het voederen. Maar dit keer is het vijf dagen later, dus een groot verschil en daarmee een onzekere uitkomst. 

vierde jonkie eerst zichtbaar    vierde jonkie bij de eerste voeding

Bij de voedingen is het naast de al veel grotere broertjes/zusjes lastig zichtbaar : een grote kluwen wit dons. Als om 15.45 weer even gevoerd wordt, doet het kleintje voor het eerst wel even het bekje open maar valt al snel weer in slaap, dus nog geen eten. 

     
vierde jonkie (rechts) bij de voeding                        vierde jonkie aan de zijkant
Net na zessen brengt Pa een vers prooitje, en Moe gaat voeren. Pa komt naar binnen en mag vanaf de andere kant ook voeren, met een restprooitje dat nog in de kast lag. Het kleine jonkie doe nu wel het bekkie open, maar krijgt weinig of niets. Dan krijgt hij ook nog een duwtje van Pa en komt apart te liggen. Als Moe de boel weer inpakt let ze niet goed op en ligt het jonkie een half uur niet onder, maar naast haar. Dan pas heeft ze het door en schuift het jonkie er weer onder. 
  
Om kwart voor acht brengt Pa weer een prooitje en gaat Moe voeren. Het kleine jonkie reageert nauwelijks en ligt onder op de stapel. Tegen achten gaat de hele familie in rust.

Maandag 29 april : Pa brengt om zeven en om acht uur een prooitje, waar Moe de jonkies mee voert. Gelukkig reageert het kleintje nu en krijgt zowaar een aantal hapjes binnen. Om kwart voor elf komt Pa weer met een prooitje en mag dat voeren, terwijl Moe zelf gaat eten van een prooirestje in de kast. 
Kwart over twaalf gaat Moe naar buiten en liggen de vier jonkies samen op een hoopje in een onrustige slaap. Na een kwartier komt Pa oppassen maar hij past er niet echt meer overheen. Gelukkig is het vandaag warm : boven de 16 graden. 
Tegen enen gaat Moe buiten een prooi ophalen en is het etenstijd. Helaas krijgt het kleinste jonkie niets, want de anderen zijn groter (hoger) en hebben een groter bekje om mee te bedelen. En Moe let alleen op die open bekjes, niet of iedereen wel genoeg krijgt.  Het eten is voortijdig op en de familie gaat met Moe in rust tot drie uur. Dan is het opnieuw etenstijd - het lijkt erop dat het kleintje een paar hapjes krijgt (ze raakt ook uit balans en ligt een tijdje apart), maar het meeste gaat toch naar de drie grotere. Na een kwartier is het weer rust, met Moe als oppas.
Om kwart over vijf schuift ze het vijfde ei weg - blijkbaar heeft ze gemerkt dat het ei niet meer gaat uitkomen. Het lijkt nu waarschijnlijk dat dit het als vierde gelegde ei is, en het kleintje dus uit het als vijfde gelegde ei is gekropen.
Rond zes uur en om kwart voor acht is het weer etenstijd - het is lastig te zien of het kleintje nog een hapje binnen krijgt. Daarna is het nachtrust.
     
ei wordt aan de kant geschoven                                       kleintje krijgt wat hapjes

Dinsdag 30 april : de oudsten zijn vandaag een week oud. Voor de voedering van zeven uur en half negen haalt Moe een prooitje uit de voorraad. Om zeven uur staat ze er voor en is er weinig te zien, maar de volgende keer is het kleintje duidelijk te zien. Als de drie grotere genoeg hebben krijgt ze in elk geval een aantal hapjes binnen. Om half elf krijgen ze nog wat te eten, maar daarna is het vooral rust. Eerst met Moe en na half twee komt Pa oppassen. Die kan alleen met de vleugels breed uit enige bescherming bieden. Hij trekt nog instinctief het ei bij zich.
 
Kwart over vier neemt Moe het oppassen weer van hem over. Er wordt nog een paar keer gegeten, maar het voeren is soms niet goed te zien, omdat Pa of Moe er voor staat. Het kleintje zal misschien wel iets gekregen hebben, maar erg veel zal het niet geweest zijn. Om negen uur gaat de familie in nachtrust.

Woensdag 1 mei : Om 6.15 uur wordt er een half uur lang gevoerd. Aan het eind krijgt het kleintje in elk geval wat hapjes. Om acht uur is het lastig te zien : Moe staat in de weg.  Pa komt daarna met een prooi op het rooster, maar Moe komt het niet halen, en na een half uur brengt hij het naar de voorraad. Om half twee is er weer wel eten. Het kleintje heeft telkens pech door of op de verkeerde plek te zitten (achter de anderen) of om te vallen of zich om te draaien als het aan de beurt is. Daardoor krijgt het niet veel binnen.
 
Waarschijnlijk vanwege de warmte (boven de twintig graden) worden de jonkies vandaag veel alleen gelaten. Ze liggen dan languit, maar bewegen vaak rond elkaar.  Wel is goed het enorme verschil in grootte te zien tussen de drie oudsten van 8 dagen oud en de jongste van 3 dagen oud. Af en toe komt Pa of Moe oppassen, maar dat blijft door de warmte redelijk afstandelijk. Om half vijf en om zeven uur is het etenstijd, maar hoewel het kleintje redelijk aktief is, komt het helaas nauwelijks aan de beurt.  

Donderdag 2 mei : Bij de voeding van zeven uur en een half uur later krijgt het kleintje wel wat hapjes naar binnen - vooral bij de tweede voeding, als de drie oudsten inmiddels al helemaal vol zitten.   Toch blijft het onzeker of het wel genoeg is, want een kuiken heeft meer voedsel nodig om goed te kunnen groeien, niet alleen maar voldoende om in leven blijven. We kunnen alleen maar toekijken -  het blijft natuur.
Ook vandaag is het een warme zonnige dag, dus de jonkies hoeven niet warm gehouden te worden. Regelmatig komt er wat te eten, en telkens mist het kleintje helaas de kans om wat binnen te krijgen. Tot rond 19.15, als de drie andere jonkies na een paar prooien vlak achter elkaar al vol zitten, gaat alle aandacht van Moe naar het kleintje en krijgt het een groot aantal hapjes. Hopelijk gebeurt dat vaker.
  

Vrijdag 3 mei : Na een nacht met veel onweer en een lagere temperatuur brengt Pa om half acht een prooi. Als de drie andere jonkies vol zitten komt ook het kleintje aan de beurt. Al snel brengt Pa nog een prooi - daar is dan maar weinig animo voor.   Als half elf een volgende prooi binnenkomt blijft het kleintje achteraan zitten en bedelt nauwelijks - misschien nog vol van vanmorgen. 's Middags bij de drie volgende prooien lijkt het eten telkens op te zijn vóór het kleintje aan de beurt is. 
Het duurt tot negen uur eer dat Pa weer een prooitje brengt. Dat gaat vrijwel schoon op aan de drie grote jonkies - het kleintje is nauwelijks te zien en bedelt niet eens. Als Moe het restant wegbrengt, komt Pa binnen. Die probeert met een prooirestant in een hoek ook te voeren. Alleen het kleintje heeft trek (want dat heeft nog niets gehad) en krijgt van Pa alle aandacht. Helaas verstoort Moe bij terugkomst al snel deze noodzakelijke maaltijd en jaagt Pa met prooi en al de kast uit. Het is tijd voor de nachtrust. 
  

Zaterdag 4 mei : Tegen 6 uur komt Pa met de eerste prooi. Moe staat er voor, dus niets te zien. Om negen uur tweede poging, en aan het eind krijgt kleintje zowaar wat hapjes, als de anderen genoeg hebben. Helaas draait het zich dan vroegtijdig om, zodat Moe zelf de rest op eet.  
Alle volgende keren dat er gevoerd wordt heeft het kleintje telkens pech : meestal als de anderen vol zitten en niet meer fanatiek bedelen zodat het een kans zou hebben, is net de prooi op. En vaak zit of ligt het kleintje net buiten beeld, of zit achterstevoren. Dus vandaag zal het nauwelijks iets binnen gekregen hebben...  

Zondag 5 mei : Ontbijt om zeven uur, en om acht uur nogmaals. Hoewel niet duidelijk te zien, krijgt het kleintje in elk geval een aantal hapjes binnen. Het kleintje is vandaag 1 week oud, maar eigenlijk wat klein voor die leeftijd.
Moe doet de oppas nog steeds zelf, met nu de jonkies tegen zich aan, niet meer er overheen. Om tien uur is er zelfs  al een jonkie dat even een klein stukje vrij door de nestkast "loopt".     
Bij de voeding van half elf is het kleintje niet te zien, maar bij de voedingen 's middags komt het wel goed aan de beurt als de anderen al vol zitten. Bij de avondvoeding bedelt het dan ook nauwelijks mee. De anderen zijn al toe aan het eten van pootjes, die in één keer naar binnen gaan. Slechtvalken eten van de prooi alles op, behalve de grote vleugelveren. Met af en toe een braakbal worden onverteerbare resten later weer uitgespuugd. 
Uit opmerkingen op de CHAT bij de webcam blijken nu ook vaak buitenlandse bezoekers mee te kijken. 

Maandag 6 mei : Bij het ontbijt van 6.45 en 8.15 krijgt het kleintje zo te zien de nodige hapjes. Daarna is het wachten tot Pa weer een prooi thuisbrengt - de reserve-voorraad zal nu wel leeg zijn. Bij de middagvoedingen krijgt het kleintje helaas niets binnen - de drie groten schrokken haastig alles naar binnen : veren, pootjes en al.
Blijkbaar is Moe aan het eind van de middag mee gaan jagen want om zes uur komt ze met een grote prooi (een duif) binnen. En hoewel het kleintje pas als laatste aan de beurt komt, gaat het dan helemaal vol - er is van een duif genoeg te eten voor de hele familie (nog wel). Moe brengt het restant weg, maar even later komt Pa er weer trots mee aanzetten. Tegen achten gaan ze allemaal in ruste. 
 
Moe voert het kleintje                                                  Pa komt even oppassen

Dinsdag 7 mei : Vandaag zijn de oudsten twee weken oud. Van het ontbijt van zeven uur krijgt het kleintje niets. Het is wel erg actief, maar staat vooral richting de drie andere jonkies. Het ziet zelfs kans om van eentje het hapje af te pikken. Het hapje is echter voor hem te groot en Moe pakt het af en geeft het aan een ander. Al een kwartier later komt het volgende prooitje. Daar is dan weinig animo voor en het kleintje krijgt daardoor voldoende hapjes.
Waarschijnlijk is Moe ook weer gaan jagen, want om de paar uur wordt er een prooi aangevoerd. Die wordt dan binnen de kortste keren door de jonkies naar binnen gewerkt - ook de veren en de poten. Meestal komt het kleintje aan het eind ook aan de beurt en krijgt voldoende hapjes. Soms probeert het zelf al van de prooi te plukken, maar daar is het nog lang niet sterk genoeg voor. De jonkies poepen er flink op los en de camera heeft de eerste klodder al te pakken. Pa is vandaag maar eventjes wezen kijken - Moe doet al het voerwerk. Rond half tien gaan de jonkies (volgepropt) in ruste.

Woensdag 8 mei : Ontbijt om zeven en om acht uur. Kleintje krijgt alleen een paar hapjes veren, maar is nog niet echt actief.  Van de voeding om half elf krijgt het niets en om half één krijgt ze voor het eerst een pootje, maar is daar zo lang mee bezig, dat ze verder niet aan de beurt komt vóór het eten op is. Het pootje wordt uiteindelijk door Moe afgepakt en opgegeten.  De hele middag liggen de jonkies alleen, terwijl Pa hoog op de toren zit en Moe op een kolom vlak naast de nestkast.
  
Om vijf uur wordt een hele (geringde) duif binnengebracht. Terwijl Moe de anderen voert, probeert het kleintje zelf van de prooi te plukken. Het staat daarbij telkens gevaarlijk dicht bij Moe "de slager", die de stukken losscheurt. Het kleintje komt daardoor zelfs onder de prooi zelf terecht, terwijl Moe gewoon doorgaat met scheuren. Het is even niet zeker of dat goed zou aflopen, of dat Moe ongewild het kleintje ook zou opdelen. Gelukkig ziet het kleintje tijdig kans zich eronder vandaan te worstelen, maar is dan zo moe, dat er van bedelen om eten niets meer terecht komt. Het zit ook onder het bloed van de duif. Gelukkig komt Moe een half uur later terug en voert het kleintje toch nog wat hapjes. Voor de meelevende kijkers van de webcam was het wel een zenuwslopend uurtje ....
  

Donderdag 9 mei : Ontbijt om kwart voor acht met een duif. Kleintje doet zijn best en krijgt wat hapjes, maar had liever meer. Dat gebeurt een uurtje later, met het tweede ontbijt. De andere jonkies zitten nog goed vol en het kleintje krijgt nu voldoende eten voor een volle krop.  Daarna is er rust, met Moe als oppas. De jonkies beginnen de nestkast te verkennen, en met de vleugeltjes te klapperen.
  
verschil in grootte van de jonkies                               kleintje komt aan de beurt
Om twee uur wordt de hoofdmaaltijd binnengebracht : alweer een duif. Nadat eerst de drie oudste jonkies propvol zijn gevoerd, komt kleintje aan de beurt. En ook hij wordt volgepropt tot er niets meer bij kan. Na een half uur brengt Moe het restant van de duif terug naar de voorraad. Pa komt even langs voor inspectie maar vindt vier tevreden slapende jonkies. Later komt Moe een tijdje oppassen, maar er heerst voornamelijk rust. Om zeven uur komt er nog wat te eten, zodat ze voldaan de nacht in kunnen.

Vrijdag 10 mei : Eigenlijk een herhaling van gisteren. Het kleintje komt vandaag dank zij de regelmatige aanvoer van prooien goed aan zijn trekken, en heeft een volle krop. De warme middag wordt uitgebreid siësta gehouden. Doordat Moe de duiven in de nestkast plukt, ligt deze nu bezaaid met grote veren.
Op de Chat bij de webcam zijn nu ook vaker bezoekers uit het buitenland te zien, waaronder een aantal uit Japan. Allen maken zich zorgen over het kleintje, en of het wel genoeg te eten krijgt om te overleven. En ze bewonderen de wil van het "dappere kleintje" om voor elk hapje te vechten. Dat spreekt blijkbaar een universeel en groter publiek aan.

Zaterdag 11 mei : Ook vandaag (een tamelijk warme dag)  is er zeer regelmatig aanvoer van prooien, dus kleintje krijgt genoeg - al moet het soms even wachten op de volgende voeding tot de anderen genoeg hebben. Het staat nog steeds gevaarlijk dicht bij de prooi als Moe die aan stukken scheurt. En toen Moe (met veel moeite) een duif naar binnen sleepte stond het zelfs compleet in de weg, waardoor Moe met prooi en al erover heen ging - gelukkig zonder ernstige gevolgen. 
Moe lijkt de laatste dagen wel wat meer aandacht voor het kleintje te hebben en probeert het voldoende eten te geven en warm te houden. De anderen liggen nu niet meer op een hoopje te slapen, maar vaak in alle hoeken van de nestkast. Aan de grootte te zien zijn het twee vrouwtjes en een (kleiner) mannetje.


Zondag 12 mei :  Vandaag is het kleintje twee weken oud, de andere jonkies zijn circa 5 dagen ouder.  Het is altijd weer verbazingwekkend hoe snel die jonkies per dag groeien - nu goed vergelijkbaar met het vijfde ei dat nog in een hoekje ligt.  De drie grote jonkies beginnen al op hun onhandig grote poten door de kast te kruipen en naar buiten te kijken. Binnenkort zullen bij hen de eerste veren in de vleugels verschijnen. 
De laatste dagen krijgt het kleintje redelijk veel eten binnen, al zal het de groeiachterstand waarschijnlijk voorlopig niet inlopen. Ook vandaag gaat het goed en krijgt het voldoende eten.

Maandag 13 mei : opnieuw een warme dag. Het kleintje komt weer goed aan zijn trekken en zijn krop is goed gevuld. Wel ziet het er nu tamelijk vies uit, want het heeft bloed van een geslachte duif over zich heen gekregen. En vogels zijn wel goed in het glad strijken van veren, maar donshaar schoon likken zal ze niet lukken. 
   

Dinsdag 14 mei : Vandaag zijn de oudste jonkies al drie weken oud. Om 7 en 8 uur is er een klein ontbijtje met spreeuw. Opvallend is dat Moe het kleintje de laatste dagen het liefst dicht bij zich houdt - niet alleen 's nachts, maar ook op de dag. Het is waarschijnlijk haar moederinstinct.  Ook opvallend is dat Pa al een week lang niet binnen is geweest om te voeren - we weten dat hij dat graag doet, maar blijkbaar laat Moe het nu niet meer toe.
Bij de siësta, als de vier jonkies apart liggen te slapen, is goed te zien dat het kleintje ondanks alle tegenslagen toch aardig gegroeid is. Het probeert zelfs al aardig met de vleugeltjes te slaan - maar dat kunnen de oudere jonkies inmiddels al veel beter !
 
  
Woensdag 15 mei :  Bij het ontbijt zit één van de grotere jonkies blijkbaar nog zo vol dat het geen enkele belangstelling voor eten heeft - het kleintje krijgt daardoor weer meer hapjes. Het ziet er wel wat kaal uit op de rug, maar dat hoeft geen probleem te zijn - over een week start de verengroei. Die is bij de andere jonkies al gestart - vooral goed te zien bij de vleugels. 

In de avond - net tussen twee grote regenperioden in - is de ringer gekomen om in elk geval de drie grote jonkies te ringen. Door weging en meten van klauw en vleugels kan dan uit tabellen sekse en leeftijd worden vastgesteld. Het bleken alle drie vrouwtjes, die zich (net als Moe die rond de toren vloog) goed lieten horen. 
Het kleine jonkie is ook gecontroleerd, maar het bleek niet mogelijk de sekse vast te stellen. Het heeft een grote groeiachterstand : het zou volgens de tabellen 10 dagen oud zijn, maar is in werkelijkheid 17 dagen oud. Het had last van luizen (net als veel jonkies) - die zijn verwijderd. En hoewel veel kale plekken, had het geen echte beschadigingen of wondjes. Besloten is daarom om niet in te grijpen (er zijn voorbeelden dat in een soortgelijke situatie het kleintje toch succesvol is uitgevlogen) en de natuur zijn gang te laten gaan. Het is niet geringd en samen met de andere jonkies teruggeplaatst in de nestkast.   Helaas was er net storing op de webcam toen de jonkies terug geplaatst werden, zodat het voor de kijkers lange tijd onzeker was of het kleintje ook was teruggezet, omdat het verstopt zat achter één van de andere. De nestkast is tijdens het ringen ontdaan van de aanwezige veren en het vijfde ei (dat niet meer werd bebroed) is meegenomen voor onderzoek.     
     
 overzicht                            het laatste ei                                 een vleugel                   het kleintje
        
meten                                                 wegen                                               ringen
        
jonkie 1                                               jonkie 2                                               kleintje
       
viertal gereed voor terugplaatsing                                                  Moe op de toren op de uitkijk

Donderdag 16 mei : Het viertal is het ring-avontuur van gisteravond alweer te boven en Pa en Moe zorgen vandaag voor aanvoer van voldoende prooien. Dat was gisteren wat karig vanwege een paar hevige en langdurige regenbuien. Het is dan moeilijk om te jagen, en er zal weinig prooi meer in de voorraad liggen. Kleintje krijgt nu zelfs een voeding vrijwel uitsluitend voor hem/haar, omdat de andere jonkies al overvol zitten.  

Vrijdag 17 mei : Moe laat de vier jonkies al vroeg alleen - die slapen dicht op elkaar. Pa komt even op het rooster zitten tot Moe hem er af jaagt. Blijkbaar vangt hij al snel een prooitje, dat (buiten beeld) in de lucht wordt overgegeven : het ontbijt. Na het tweede ontbijt (een prachtig witte duif) heeft niemand meer honger en wordt door de jonkies siësta gehouden. 
Het kleintje ziet er vandaag een stuk beter uit, alsof het dons weer is hersteld. Het zal nu langzaam qua afmetingen op de andere gaan inlopen, want die hebben bijna hun eindgrootte bereikt : het witte dons kan mee uitrekken, maar de veren die ze nu krijgen rekken niet meer mee. Als vrouwtjes zijn ze straks groter dan Pa - die we trouwens al een tijdje niet in de nestkast hebben gezien (wel op het rooster). Ze kunnen nu ook al wat beter op hun onhandig grote klauwen lopen en er zal steeds vaker met de vleugels worden geklapperd. 

Zaterdag 18 mei : Moe heeft vannacht op het rooster geslapen - we nemen aan dat ze dus verwacht dat het kleintje nu zelf sterk genoeg is om samen met de andere warm genoeg te blijven. Het is trouwens 's nachts buiten boven de 15 graden, en op de dag boven de 20, dus  niet echt koud meer. 
Na het ontbijt (waarbij alle jonkies hapjes hebben gekregen) vallen tegen negen uur helaas de webcams in storing. Hopelijk lost dat zich (zoals eerder bleek) zelf weer op, want de computermensen zijn tot dinsdag met Pinksterweekend...  We hebben geluk : om 13 uur werkt de stream weer. Maar helaas : om 14 uur (na een voeding) is er opnieuw storing... Die blijft de rest van de dag.

Zondag 19 mei : om kwart voor negen gaat de Stream gelukkig weer spontaan werken en kunnen we de jonkies weer LIVE volgen. Vandaag is het kleintje drie weken oud.
Als Moe komt voeren is nu duidelijk te zien dat de drie groten vrijwel dezelfde afmetingen hebben als haar. Er komen ook steeds meer veren door het dons. Het kleintje krijgt ook nu weer voldoende hapjes.
  

Maandag 20 mei : Rond half negen komt Moe met een duif op het rooster. Voor het eerst dit jaar voert ze vanaf het rooster. Kleintje heeft dat niet zo goed door en lijkt weinig te krijgen. Maar als de anderen vol zitten en niet meer bij de opening staan, komt Moe met een prooirest naar binnen en geeft het kleintje apart een voeding. Ze blijkt dus goed in het oog te houden dat het kleintje genoeg krijgt. 
 
Om half twaalf brengt ze een klein prooitje - dat wordt direct door één van de jonkies afgepakt om zelf op te peuzelen. Het gaat daarna van jonkie naar jonkie, terwijl het kleintje onverschrokken mee probeert te happen. Ook na twee uur brengt ze een vers prooitje binnen dat ze door een jonkie laat afpakken. Kleintje ziet al gauw kans daar een stukje vanaf te trekken. Het is alleen nog niet echt sterk genoeg om het stukje met de snavel in hapklare brokken te scheuren.  Maar Moe is het kleintje niet vergeten : wat later komt ze terug in de kast en voert het kleintje apart, terwijl de andere toekijken (die hebben al genoeg). 's Avonds (na een zeer hevige onweersbui, met veel regen) komt Moe nog een duif verdelen. Kleintje (en ook elk van de anderen) zit daarna propvol....

Dinsdag 21 mei : Vandaag zijn de oudste jonkies vier weken oud. Bij de ontbijtjes van zes en acht uur zorgt kleintje dat het voldoende hapjes binnen krijgt.  
Rond half vijf zorgt het kleintje voor de nodige extra spanning voor de kijkers van de webcam. Moe voert dan weer vanaf het rooster en het kleintje staat vooraan. Maar door het gedrang valt het in de opening van de balustrade, tussen nestkast en rooster. Op zich is dat een redelijk veilige plek. Maar de pogingen van het kleintje om weer terug in de kast te klauteren mislukken net. En als Moe na zessen probeert te helpen verdwijnt het kleintje naar rechts uit het zicht van de webcams. Op de buitencam is gelukkig niet gezien dat het verder naar beneden valt. Tijdens de onweersbui die daarna losbarst blijft Moe op het rooster zitten en het kleintje zit waarschijnlijk droog in de balustrade ergens bij de houten balkjes die het rooster omhoog houden. Die plek is voor hulp van buitenaf vrijwel onbereikbaar - niet vanaf de straat (45 m hoog) en niet vanaf de nestkast.  We moeten afwachten wat er gaat gebeuren.

Bij inspectie 's avonds vanaf straatniveau is echter niets van het kleintje in de balustrade te zien. Meest waarschijnlijk is dan ook dat het tussen de twee balkjes door is gekropen (past nog net met de afmetingen van de kleine) en het komt dan onder de nestkast. Die ruimte is circa 15cm hoog en vrij naar de omloop zelf. Ieder jaar zitten de jonkies daar op de omloop en worden door Moe gevoerd. Uit de bewegingen van Moe (op de buitencam) is te zien dat zij vanaf het rooster de omloop opgaat en het is dus waarschijnlijk dat het kleintje zich daar ergens bevindt.  Het is dan helaas voorlopig niet meer op de webcams te zien.  

Woensdag 22 mei : Na een nacht met onweer en veel regen (30mm), is de situatie toch onduidelijk. De drie jonkies in de nestkast worden gewoon gevoerd, maar Moe rommelt dan toch weer in de balustrade.
Om zekerheid te krijgen of het kleintje vrij onder de nestkast zit, of toch ergens bekneld of opgesloten, wordt tegen elf uur voorzichtig ter plekke gekeken. Het kleintje blijkt inderdaad veilig (en zeer levend) onder de nestkast te zitten. Besloten wordt om het terug te plaatsen door snel het deurtje te openen, het kleintje in de nestkast te zetten en snel het deurtje weer dicht. De andere jonkies krijgen dan de minste kans om in paniek te raken. Helaas zit er net een sprongetje van 10 seconden in de stream en is deze snelle actie voor de webcam-kijkers alleen zichtbaar als een mirakel : het kleintje zit ineens weer in de kast, terwijl twee jonkies gewoon doorslapen. 
    
het kleintje onder de nestkast                    het kleintje teruggezet in de nestkast   >>

Helaas is de vreugde over de terugkomst van het kleintje voor de kijkers van korte duur : als Moe rond half twee weer vanaf het rooster voert, valt eerst een groter jonkie in het gat tussen nestkast en rooster (maar die is er zo weer uit) en daarna weer het kleintje. Voordeel is dat het daar redelijk veilig zit en het de rest van de prooi krijgt gevoerd. Maar helaas blijkt het nog steeds niet in staat om weer terug in de nestkast te klauteren, ondanks dat Moe ook een poging doet om te helpen. Daarna staan jonkies in de weg en dan is het kleintje verdwenen - ook vanaf straatniveau is het niet te zien. Hoogstwaarschijnlijk is het  via de sluipweg weer naar de ruimte onder de nestkast gekropen. Het is daar veilig, redelijk droog en kan door de ouders gevoerd worden. Als het daar inderdaad weer zit heeft het weinig zin om het opnieuw terug te plaatsen, want er is grote kans dat hetzelfde weer gebeurt.  Met telkens het risico dat de andere jonkies in paniek raken en echt uit de kast vallen.   
Gelukkig is dat allemaal niet nodig want tot ieders verrassing en vreugde weet het kleintje de sluipweg terug te vinden, en klautert net na kwart over zes zelf weer vanaf de balustrade in de nestkast ! Met aanmoedigingen uit de hele wereld op de Chat....   Het kwam als laatste uit het ei, maar was als eerste uit de nestkast. 
   
kleintje bijna teruggeklauterd                                 kleintje eet, zussen kijken toe

Blijkbaar heeft het kleintje inmiddels wel reuze honger gekregen, want als Moe na zevenen met een prooi de nestkast binnenkomt, valt het kleintje er met zoveel agressie op aan dat alle zussen eerbiedig afstand houden en het laten begaan.   Ook het volgende prooitje verdwijnt nog grotendeels in het kleintje tot het zo propvol zit dat het ter plekke in slaap valt. Wat een prachtige afsluiting van een zeer opwindende dag...  Voor het kleintje, maar ook voor de tientallen volgers van de webcam.

Donderdag 23 mei : Het ontbijt van acht uur is voor het grootste deel voor het kleintje. Opvallend is dat Moe daarna via de achteruitgang de kast verlaat. Ze zit dan een tijdje op het rooster, maar gaat een paar keer naar de omloop achter de nestkast, alsof ze wil controleren dat het kleintje dat daar gistermorgen nog zat, inderdaad weg is.  De rest van de dag wordt er veel gegeten en vooral veel geslapen. 



Vrijdag 24 mei : Herhaling van gisteren. De zussen krijgen steeds meer veren (en blijkbaar jeukt dat) en testen hun vleugels uit. Ze krijgen ook een staart.  Maar ook het kleintje krijgt nu de eerste veren.
Om één uur trekken twee jonkies de kabel van de binnencamera naar binnen. Gelukkig gaat die door de zwaartekracht al snel weer terug naar de oude situatie.
Moe voert vandaag weer alleen vanaf het rooster. Kleintje zit dan meestal achteraan en krijgt weinig. Maar als het kwart over vijf opnieuw gebeurt gaat het kleintje (net zoals woensdag) weer in het kuiltje van de balustrade tussen nestkast en rooster zitten en krijgt zo als eerste de hapjes. Als het genoeg heeft klautert het weer terug in de nestkast. Het kent het truukje nu.   Helaas in de middag en avond veel regen, dus weinig gelegenheid voor Pa en Moe om goed te jagen.
 

Zaterdag 25 mei : rond acht uur komen vrij snel achter elkaar drie prooitjes. Ze worden telkens rap door één van de oudste jonkies afgepakt, die dan met de vleugels wijd ("mantelen") er stiekem in een hoekje van gaat smikkelen. De twee anderen hebben dat niet door (dat gebeurt elk jaar), maar het kleintje wel en probeert dan mee te eten, of zelfs de prooirest af te pakken. Dat lukt het kleintje opmerkelijk vaak, waarbij het de klauwen gebruikt om de prooirest stevig vast te houden. In elk geval komt het niets te kort (ook de anderen niet).
Rond half tien wordt de kabel van de camera weer door een jonkie naar binnen getrokken - het is dit jaar voor het eerst dat die kabel de aandacht trekt van de jonkies. Het is een stevige en stugge kabel en hopelijk blijft e.e.a. heel, want er mag nu niemand meer bij de nestkast komen om verstoring te voorkomen. Gelukkig gaat de kabel al snel weer vanzelf naar de oude situatie.  
Tijdens het voeren vanaf het rooster valt nu één van de zussen in het gat - die is er snel weer uit en haar plaats wordt direct ingenomen door het kleintje. Als later een klein prooirestje wordt gebracht wordt het gedeeld door het kleintje met een zus, die het stiekeme eten met de vleugels voor de anderen afschermd ("mantelen"). 
Vandaag wordt er door alle jonkies driftig met de vleugels gewapperd, ook door het kleintje. Maar dat ze echt gaan vliegen duurt nog wel een paar weken. 
Als Pa rond zeven uur met een prooitje in de kast komt, reageert eerst alleen het kleintje. Die pikt de prooi en "mantelt". Maar al gauw hebben de anderen het door en moet er gedeeld worden - na veel sjorren heeft uiteindelijk iedereen wat.  Rond tien uur komt er nog een grote prooi op het rooster. Het kleintje gaat weer in de balustrade zitten en klautert als het voldoende heeft gehad weer terug in de kast. Maar Moe vindt dat het kleintje meer nodig heeft en komt met de rest van de prooi in de kast. Ze propt het kleintje dan echt helemaal vol... 
  
kleintje test de vleugels                                               kleintje probeert zelf te eten  >>

Zondag 26 mei : Vandaag is het kleintje vier weken oud, de drie zussen zijn vijf dagen ouder. Moe heeft de nacht op het rooster doorgebracht. Pa brengt haar ontbijtjes die ze vanaf het rooster voert. Echt veel belangstelling is er niet voor - ze zitten nog behoorlijk vol van gisteravond. Wel ziet het kleintje nu kans om een hapje van één van de zussen af te pakken. De kabel van de camera wordt weer de kast ingetrokken. Als om vijf uur een duif vanaf het rooster wordt gevoerd klimt het kleintje weer in de balustrade en komt zo aan een volle krop. 

Maandag 27 mei : Bij het ontbijt zorgt het kleintje weer in de balustrade te zitten tot het een volle krop heeft. Vandaag wordt er weinig tussendoor gevoerd, pas rond zes uur komt er weer een duif. Kleintje heeft eerst een probleem om langs de zussen bij het rooster te komen, pas na een half uurtje lukt het eindelijk. Als het genoeg heeft klautert het weer terug in de kast. Er wordt vandaag wel veel geslapen en driftig met de vleugels geklapperd. Het wordt tijd om de nestkast te verlaten - maar wie durft er als eerste uit? 
  
het kleintje naast een zusje                                   gevecht met de camera kabel

Dinsdag 28 mei : Vandaag zijn de oudsten 5 weken oud. Hoewel er wel veel naar buiten wordt gekeken, en er af en toe veel aktie en geflapper is, is er blijkbaar nog niet genoeg aandrang om de nestkast te verlaten - hetzij door op het rooster te springen, hetzij via de achteruitgang naar de omloop te klauteren. We wachten af. 
      
het kleintje met het liefste zusje                                   kleintje probeert genoeg te eten te krijgen

Woensdag 29 mei : Een regendag, na een regennacht. Weinig kans om te jagen, dus karig ontbijt. En verder ook niet veel te doen dat slapen, flapperen en naar buiten kijken.
    
jonge valkjes slapen graag dicht bij elkaar                         de eerste flapperend op het rooster
EIndelijk tegen half acht uur durft er eentje de stap naar buiten te maken. Eerst in de balustrade, maar dan via het balkje naar het rooster zelf. Daar staat het lang te kijken naar de binnenstad, maar durft dan zelfs al even te flapperen. Om acht uur Moe komt met een prooitje, dat het jonkie mee naar binnen wil nemen. Maar daar staan er drie klaar die ook wel honger hebben, dus de durfal wordt met prooi en al naar binnen getrokken, waar een ""vreedzaam"" gevecht om de hapjes begint. Het kleintje ziet kans om even stiekem alleen van het restje te genieten, tot de zussen het door hebben en het afpakken. Uiteindelijk heeft iedereen (waaarschijnlijk) wel wat te eten gehad.

Donderdag 30 mei : Weer een zeer enerverende dag :
Net na het ontbijtje "ontsnapt" om 7.16 uur het eerste jonkie via de balustrade naar de omloop (ondanks de kabel die wat in de weg hangt). Deze sluipweg is elk jaar door alle jonkies ontdekt en gebruikt. Hopelijk vindt ze ook de weg terug, anders is ze een paar dagen buiten beeld, tot ze op de buitencamera weer te zien is. Al snel - om 8.41 uur - volgt de tweede.   Het "takken" (verkennen van de nestomgeving) is begonnen. Daarom wordt vanaf vandaag de hele tweede omloop voor toeristen gesloten tot we zeker weten dat alle valkjes goed kunnen vliegen. Rond elf uur was vanaf straatniveau één van de valkjes te zien in de stenen balustrade. Moe zat op een kolom ernaast en hield de boel in de gaten. 
  
tweede zusje "ontsnapt" via de achteruitgang,  de ander zit er onder op het smalle randje 

Pa brengt rond half drie een kraaiachtige op het rooster (met de vleugels er nog aan), en probeert die te voeren aan de twee jonkies in de nestkast. Na een tijdje kruipt het kleintje toch weer in de balustrade en pikt de restprooi in. Het ziet dan kans (zonder hulp van toekijkende zus) om het naar binnen te slepen en kan zich er dan op uitleven, samen met de overgebleven zus.
 
Onverwachts snel (om drie uur) fladdert er al één van de twee zussen op de omloop naar het smalle randje, dat net onder de omloop rondom de toren loopt. Het is smal, schuin, en geeft nauwelijks houvast voor de grote klauwen - maar het heeft elk jaar een enorme aantrekkingskracht op de jonge valkjes. Ze heeft duidelijk geen hoogtevrees, en zit er urenlang om zich heen te kijken. Haar zus laat zich op de omloop ook af en toe zien, maar volgt nog niet.
 
de eerste op het smalle randje onder de omloop
Moe komt rond half zes met een duif op het rooster. Het valkje op het smalle randje ziet het en klimt al snel terug naar de omloop. Inmiddels wordt het kleintje en zusje in de nestkast gevoerd, waarbij kleintje goed aan zijn trekken komt. Dan ineens (tijdens een hik in de Stream) zijn de twee andere zussen terug - die hebben gemerkt dat er op de omloop nog niets eetbaars te halen valt, maar waarschijnlijk in de nestkast wel.  Kleintje heeft dan wel op tijd zijn plekje in de balustrade ingenomen en zit eerste rang om te worden volgepropt....
Daarna zit er een tijdje een zusje op het rooster. Die komt via de achteruitgang weer veilig terug in de nestkast. 
Tot vorig jaar konden de valkjes die vanuit de nestkast naar de omloop ontsnapten, niet meer terug : naar beneden springen was makkelijk, maar terug was een veel te grote opstap. Vorig jaar is er een soort trappetje gemaakt waardoor het wel mogelijk is terug te keren. Dat is toen veel gebruikt om in en uit te lopen, en 's nachts gezellig samen in de nestkast te slapen - zelfs toen ze al konden vliegen. Waarschijnlijk gebeurt dat nu weer.   

Vrijdag 31 mei : De vier jonkies hebben afgelopen nacht samen in de nestkast geslapen, met Moe tot tot half zes op het rooster.  Er komt een klein ontbijtje - voor allemaal een beetje. Hetzelfde bij de volgende twee - kleintje gaat dan weer in de balustrade staan en zorgt zo dat het met zekerheid wat binnen krijgt.
Het duurt tot kwart voor één voordat de twee zussen de nestkast weer verlaten : eentje klimt op het rooster, de ander gaat via de achteruitgang naar de omloop. Daar zijn ze vanaf straatniveau te zien. Om drie uur verdwijnt de zus van het rooster plotseling tijdens een hik in de Stream. Ze blijkt niet gevallen : vanaf straatniveau zijn ze alle twee zichtbaar. Eentje fladdert dan weer naar het schuine randje.  
    
                           twee zusjes op het rooster en in de balustrade (bij de achteruitgang)

Vandaag staat in de krant Algemeen Dagblad een artikel over het kleintje dat al "wereldberoemd" zou zijn, en nu daardoor ook een "lokale bekendheid" gaat worden. "Als populaire jonge slechtvalk uit zijn nest valt, houden online kijkers over heel de wereld hun adem in | Instagram Amersfoort | AD.nl ". Op de chats bij de webcams is namelijk nu veel in het Japans, Chinees, Koreaans, Russisch, Spaans en natuurlijk Engels te lezen. Iedereen leeft enorm mee met de avonturen van vooral het kleintje. Als om kwart over vijf een hevige regenbui losbarst geniet het zusje op het rooster zichtbaar uitbundig van haar eerste bad/douche. Het is algemeen bekend dat slechtvalken (net als veel andere vogels) genieten van een bad, maar het wordt zelden gezien. In Amersfoort gebeurt het waarschijnlijk op de platte daken van kantoren na de regen.


Om kwart voor zeven komt Moe met een witte duif. Eerst krijgt het zusje op het rooster wat hapjes, daarna gaat moe naar de opening om kleintje en haar zusje te voeren. Die van het rooster komt via de achteringang naar binnen en probeert zo mee te eten. Kleintje heeft honger en gaat weer in de balustrade - het wordt gevoerd tot ze bijna ploft. Ook het vierde jonkie komt mee eten, zodat ze weer allemaal bij elkaar zijn.  En natuurlijk ook weer samen slapen.

Zaterdag 1 juni : Pa brengt 's morgens vroeg een prooitje waar tussen de jonkies heftig om gevochten wordt - iedereen een beetje.  Half tien verlaat de eerste de kast om bij de achteruitgang in de balustrade te gaan zitten, de ander volgt al snel naar het rooster. Ook het zusje dat tot nu toe steeds bij het kleintje in de nestkast heeft gezeten, durft vandaag de stap naar het rooster te wagen. 

  
wachtend op het rooster                         Moe brengt prooi, Pa vliegt langs​​​​​​
Samen zitten de zusjes op het rooster rond te kijken en te flapperen, tot rond elf uur Moe met een prooitje langs vliegt (ze duiken dan in elkaar) - waarschijnlijk om te zien of er al eentje durft mee te vliegen. Even later levert ze het af. Eén zusje probeert het dan mee de kast in te trekken, daarbij geholpen door het kleintje, zodat ze het daar rustig kunnen "delen". Op het tumult komt uiteraard het zusje van de omloop binnen, waarna met veel getrek iedereen een deel krijgt.  Daarna zitten de drie zusjes een tijdlang samen op het rooster en volgen met de kopjes de rondvliegende Moe.  's Middags gaan ze weer bij het kleintje in de nestkast slapen. Dit patroon blijft zo de hele dag, niemand gaat meer naar de omloop. 's Avonds laat komt Moe met een duif en nadat de zusjes vol zitten wordt ook het kleintje volgepropt - Moe komt er zelfs speciaal voor in de nestkast. 

Zondag 2 juni : Vandaag is het kleintje 5 weken oud, de drie zussen zijn 5 dagen ouder. Al vroeg gaan die weer op het rooster zitten.  Routine van gisteren herhaalt zich vandaag. Om elf uur is te zien dat kleintje een braakballetje uitspuwt - dat gebeurt regelmatig om onverteerbare delen kwijt te raken.
    
kopjes draaien synchroon mee met langsvliegende ouder

De ouders proberen telkens met stukjes prooi de zusjes mee te lokken om te vliegen, maar dat lukt nog niet. Er komen vandaag weinig prooitjes en ook geen avondmaaltijd, dus ze worden allemaal hongerig en helaas dus ook het kleintje. Het is wel duidelijk dat er twee zussen samen optrekken, en de derde veel met het kleintje opheeft en "bemoedert".  's Nachts slapen ze weer allevier bij elkaar, met Moe op het rooster.

Maandag 3 juni : De drie zusjes gaan al vroeg op het rooster zitten in afwachting van het ontbijt.  Dat blijft lang weg, waarschijnlijk om ze straks wat gemakkelijker te verleiden om voor een prooitje mee te vliegen. 's Middags is het kleintje het zat om in z'n eentje in de nestkast te zitten, met de drie zussen bijna de hele dag samen op het rooster. Allemaal wachtend op het ontbijt - dat nog steeds niet is gebracht. Het kleintje klimt dan na vijf uur ook op het rooster, maar blijft gelukkig wel veilig aan de achterkant zitten. Na een uurtje gaat het toch weer terug de kast in. Om half zeven brengt Moe dan eindelijk de lang verwachte duif bij de drie hongerige zussen op het rooster, zodat er direct een enorm getrek ontstaat. Ook het kleintje springt onmiddellijk op het rooster om zijn deel op te eisen. En als gelukkig even later de duivenkluif veilig naar binnen wordt verplaatst, schuift het kleintje snel van slachtende zus naar slachtende zus als er wat te halen valt. Zo weet het de lege krop weer snel te vullen.   
Na wat rust gaat het kleintje om acht uur weer (achteraan) bij de zussen op het rooster zitten. Maar niet lang, en na negen uur valt het in de nestkast in slaap.  Al snel gevolgd door de drie zusjes - na een hongerige dag kunnen ze uiteindelijk toch nog allemaal uitbuiken.
   

Dinsdag 4 juni : Vandaag zijn de drie zusjes zes weken oud, het kleintje is 5 dagen jonger. Om half zeven probeert Moe door met een prooitje in de balustrade te vliegen de drie jonkies op het rooster tot vliegen te verleiden, maar als dat mislukt levert ze het af op het rooster. In de strijd om een hapje komt ook het kleintje naar buiten, maar gelukkig gaat de prooi al snel naar binnen waar het trekken eraan wat veiliger is. Na de honger van gisteren komen er nu snel achter elkaar prooitjes binnen, zodat de belangstelling ervoor minder wordt en kleintje volop eten binnen krijgt.  Twee zusjes verdwijnen af en toe naar de omloop, maar het rooster blijft wel de favoriete plek.
Rond de middag is het tijd voor de siësta en liggen de vier weer lekker dicht bij elkaar in de nestkast te slapen - een zeer vredig gezicht... 


Eindelijk om 15.12 uur, als de drie zusjes staan te flapperen op het rooster, vliegt de eerste plotseling de lucht in. Aan de blik van de achterblijvers is niet te zien waar het blijft. Bij controle vanaf straatniveau zitten er twee op het rooster en eentje op de hoek van het smalle randje bij het plein - dus alle drie zijn nog op de toren. Onduidelijk is wie precies gevlogen heeft, en of die op het smalle randje de vlieger is, of één van de zussen op het rooster. 

   
de eerste gaat de lucht in                                                          in elk geval weer heelhuids terug  >>

Rond zes uur is door voorbijgangers een jong slechtvalkje aangetroffen op de Varkensmarkt. De Dierenambulance is gebeld, waarna het afgesproken protocol is gestart. Iemand met de sleutels van de toren heeft geholpen om het jonkie direct weer terug te zetten op de tweede omloop. Opvallend was dat Moe daarbij niet lang in de alarmroep ging, maar rustig op een kolom ging zitten. Al snel is het jonkie weer op de webcams te zien. 
      
Inmiddels is er voldoende prooi binnen gebracht om de jonkies allemaal goed te vullen. En 's avonds kunnen de dames weer genieten van een regendouche op het rooster !

Dinsdag 5 juni : De jonkies hebben de nacht slapend in de nestkast doorgebracht. Al vroeg komen er kleine ontbijtjes op het rooster. Het kleintje zit dan nu ook samen met de drie zusjes op het rooster om te proberen zijn aandeel te krijgen.
 
Nu het kleintje vaak te zien is op de buitencamera met een normale lens en niet met de vertekenende fisheye-lens van de nestkast, valt op dat nu het volop veren krijgt niet meer zo klein is, maar min of meer de normale grootte van een mannetje heeft. We kunnen dan ook (ook gezien zijn felle actieve uitstraling) rustig aannemen dat het kleintje een mannetje is.
De locale krant DeStadAmersfoort heeft vandaag een heel artikel over "Smallie", zoals het kleintje op de Chat vaak wordt genoemd : " Slechtvalken Amersfoortse toren razend populair: ‘Smallie is een beroemde valk geworden’ - Nieuws uit de regio Amersfoort (destadamersfoort.nl) " . De Japanners noemen hem Chibi-Chan, de Chinezen Xiaobao, maar de meesten hebben voor "Smallie"gekozen.
Er gebeurt vandaag niet veel : beetje in de zon op het rooster zitten, en af en toe de nestkast in voor een tukkie.  Veel eten komt er niet, maar van wat er komt weet het kleintje steeds genoeg binnen te krijgen. De zussen lijken minder hongerig, maar flapperen ook minder - er wordt geen nieuwe vliegpoging gedaan. Als het kleintje alleen in de nestkast ligt te slapen, is het nauwelijks zichtbaar : het patroon van zijn verenpak is vrijwel gelijk aan het patroon van het grind.

Donderdag 6 juni : Afgelopen nacht heeft voor het eerst een jonkie niet in de nestkast geslapen, maar bij Moe op het rooster.  Het kleintje voegt zich 's morgens bij de zusjes op het rooster, maar blijft wel voorzichtig achteraan zitten. Er komt ontbijt dat gelukkig eerst naar binnen wordt gesleept voordat ze allemaal proberen er een stukje van te veroveren. Het volgende ontbijtje belandt door een onhandig zusje helaas op straat - en slechtvalken pikken niets van de straat op.
Tegen 10 uur vliegt er eindelijk weer een zusje weg - waarschijnlijk dezelfde van dinsdag : het vliegt op dezelfde manier weg. Vlak daarna is het even zichtbaar als het rond de toren over de binnenstad vliegt. Een zoektocht op straatniveau rond de toren brengt haar niet in beeld, maar de ouders lijken niet verontrust. Dus rustig wachten tot ze weer ergens opduikt. 's Middags zitten het kleintje en de twee andere zusjes veel op het rooster om zich heen te kijken.
   
kleintje goed gecamoufleerd                                       zusje KSL vliegt goed weg

Rond kwart voor zes (als Moe een duif slacht op de balustrade) springt het kleintje voor het eerst in de balustrade en gaat richting omloop, gevolgd door één van de zusjes. De duif wordt dan even later op het rooster geleverd, waarbij Moe verbaasd kijkt dat er maar eentje de prooi in ontvangst neemt. Die eet zwijgend van de duif, tot ze genoeg heeft en legt het grote restant in de nestkast. Doordat de anderen niet de gebruikelijke "ruzie-over-eten" geluiden hoorden, wisten ze niet dat er wat te bikken viel.   Het zusje komt al snel terug en weet de restprooi te vinden; nu nog kleintje terug. In elk geval zit hij op de omloop veilig en zal daar zonodig gevoerd worden. Het kan zijn dat de opstap van het "trappetje" op dit moment nog net te hoog is voor hem - maar al snel zal hij wel omhoog kunnen fladderen. Tot die tijd is hij even niet op de webcams te zien.  Maar gelukkig : rond half elf komt hij al weer veilig terug in de kast en slaapt daar met zijn zusje. Het andere zusje slaapt op het rooster, en de vliegende slaapt ergens elders.

Vrijdag 7 juni : Al vroeg zit er een zusje op het rooster, en de andere op het smalle randje eronder. Tegen zes uur struikelt die van het rooster en "valt" naar beneden. Ze kan nog niet echt vliegen maar zal een zweefvlucht maken en ergens in de buurt landen. Uit snelle inspectie ter plekke blijkt dat het  bovenop een "poortje" van de eerste omloop zit. Ook het gisteren weggevlogen valkje wordt teruggezien, vrij hoog op de toren - dus die kan al redelijk vliegen.
 
de val van zusje JCE                                                  op een poortje op eerste omloop

Om kwart voor zeven komt Moe met een prooitje - dat wordt op het rooster aangenomen door het kleintje.  Moe probeert hem te voeren, maar al snel trekt hij het los en verdwijnt ermee in de nestkast. Het valkje op het randje 
(dat daar vanaf het rooster naar toe is gesprongen !) heeft pas laat door dat ze eerst op de omloop moet komen om eten te krijgen.  Daarna slaapt het samen met het kleintje in de nestkast.
Rond elf uur fladdert het valkje van het poortje naar de vloer van de eerste omloop. Het wordt een half uur later teruggezien aan de oostkant (de kant van de nestkast), en verrassing : ze is daar samen met het al vliegende valkje. In de nestkast ligt kleintje nog met zijn zusje te slapen : dus ze zijn allemaal weer terecht. Wel wordt uit voorzorg nu ook de eerste omloop voor toeristen gesloten. 
  
Om twee uur zit het gevallen valkje op de hoek van het smalle randje onder de eerste omloop, en het al vliegende valkje op een uitsteeksel er boven. Kleintje ligt nog te slapen in de nestkast, en zijn zusje zit op het rooster. Als Moe langs vliegt met een prooitje beginnen alle drie zusjes op de toren te wapperen en te krijsen. Het vliegende zusje vliegt naar Moe in de hoop als eerste wat te krijgen. Onduidelijk wie het krijgt, maar de familie is compleet.  
's Middags verandert de situatie weinig : vliegend zusje gaat een tijdje naar kleintje en zus, en vliegt dan weer weg. Gevallen valkje blijft rustig zitten op het hoekje van de eerste omloop. 
      
vliegend jonkie                                            intieme begroeting
Om 15.50 uur is een mooi moment te zien van de intieme begroeting tussen kleintje en zijn zusje voor ze samen een tukje gaan doen : zusje balt de klauw tot een vuistje en kleintje "kust" het.

    
KSH vliegt weg                                                             valkje op rand eerste omloop

's Avonds kwart over zes vliegt dat zusje weg. Het is KSH - hetzelfde valkje dat dinsdag door de Dierenambulance weer terug was gebracht, dus al eerder gevlogen heeft. Daarna gaat kleintje naar de omloop, waar hij later die avond gezien wordt als hij door de balustrade kijkt. Het "gevallen"" valkje van vanmorgen zit dan nog steeds op het hoekje van de eerste omloop, en de twee vliegende zusjes zitten diagonaal tegenover elkaar op een uitsteeksel op de hoek van de toren tussen 1e en 2e omloop. De toren blijft voorlopig nog de basis, ook als ze al kunnen vliegen.
Om half elf komt Moe nog met een duif op het rooster, ze laat het niet afnemen en voert hem vanaf het rooster. Vrijwel de hele duif gaat erin.... Daarna slaapt ze op het rooster.

Zaterdag 8 juni : Alle vier valkjes hebben de nacht ergens op de toren in hun eentje doorgebracht. Moe zit op het rooster en inspecteert rond vier uur de nestkast waarin kleintje slaapt. Die reageert dan wat agressief - jonkies associeren de ouders alleen met eten, en als dat niet komt worden ze kwaad. Maar Moe is dat gewend.
Kleintje zal vanaf nu zijn tijd verdelen tussen nestkast, rooster en de omloop. Tot hij ook in staat is te gaan vliegen, maar dat zal nog wel minstens een week duren. De drie zusjes zullen steeds beter gaan vliegen, maar voorlopig wel bij de toren blijven. Ze kunnen nog lang niet voor zichzelf zorgen, dus zijn de komende weken nog afhankelijk van aanvoer prooien door de ouders.
Vanaf straatniveau is om twaalf uur het gisteren gevallen valkje niet meer zichtbaar op de eerste omloop, maar we willen zeker weten dat ze er niet meer zit en kan vliegen. Dat is dus zoeken naar de drie zusjes ergens op de toren, want kleintje is naar de omloop - maar als die daar ligt te slapen is dat vanaf de grond niet zichtbaar. Het blijft telkens bij twee zusjes, tot rond kwart voor drie een zusje vanaf de omloop op het rooster gaat zitten - die heeft dus bij kleintje geslapen. Dat zusje is al snel getuige van het volgende avontuur van het kleintje.
   
de tuimeling van kleintje                           de drie zusjes op het rooster

De eerste omloop is net vrijgegeven voor de toeristen als even na drie uur kleintje in de balustrade struikelt en 50m naar beneden tuimelt. Door de nog niet volgroeide vleugels is vliegen is er nog niet bij, maar  "dwarrelt" hij enigzins vertraagd naar de grond. Hij heeft alle geluk dat ondanks zijn snelheid hij niet te pletter valt. Voorbijgangers hebben het zien gebeuren.  Hij wordt door een toevallig passerende deskundige opgepakt en bekeken of hij niet gewond is (poten en vleugels zijn gecontroleerd). Dus kan hij gelukkig al snel weer terug naar boven worden gebracht. Wellicht wel een beetje stress - maar dat gebeurt in de natuur wel vaker.  Hij ziet er van dichtbij inmiddels al uit als een prachtige valk : zijn verenpak is bijna compleet.
   
kleintje net opgepakt                                           kleintje net terug op de tweede omloop [foto's José Noorman]

Om kwart voor zeven wordt een grote prooi op het rooster gebracht. Eerst geniet alleen het zusje dat daar zit ervan, maar na een tijdje komt een ander aanvliegen en tenslotte komt ook nog een zusje vanaf de omloop. Ze delen gedriëen de buit. Het kleintje wordt nog niet gezien, maar hij zal zich waarschijnlijk even rustig houden na zijn valpartij, en op de omloop is het veilig : hij had er gisteren al vele uren slapend met zijn zusje doorgebracht.

Zondag 9 juni : Het kleintje is vandaag 6 weken oudde drie zussen zijn vijf dagen ouder. Die hebben de nacht zittend slapend op het rooster doorgebracht, en vliegen 's morgens één voor één weg. Het kleintje heeft in z'n eentje op de omloop moeten slapen, en is niet teruggekeerd naar de nestkast. Waarschijnlijk is hij wat bang voor de plek in de balustrade waar hij gisteren struikelde en naar beneden tuimelde, maar waar hij langs moet om in de kast te komen. Alleen voor de webcam-kijkers is het nu lastig te zien of het nog goed met hem gaat.  Hij liet zich vanmorgen in elk geval nog goed horen, en Moe zat vaak op de kolom waar ze goed zicht op de omloop met de nestkast heeft.  
Waarschijnlijk hebben een paar zussen vanmiddag bij hem op de omloop liggen slapen, want kwart voor drie komen er drie zussen vlak achter elkaar van de omloop naar het rooster. Daar zitten ze dan lange tijd bij elkaar. 
Om 18.15, als er net eten is gebracht op de omloop, wordt kleintje eventjes vanaf de straat in de balustrade gezien : hij is dus nog springlevend zo te zien !  Ook op de buitencam is hij heel kort te zien als net na zeven uur uur Pa met een prooitje op het rooster komt. Hij kijkt dan door de balustrade en wappert even met de vleugels. 
Net als gisteravond verzamelen de drie zussen zich weer op het rooster om er te slapen. Dat blijft blijkbaar dit jaar de sociale basis (en niet de nestkast zelf), en het is vlakbij de omloop - waar kleintje zich ophoudt. 
   
kleintje op de omloop vanaf straat gezien      kleintje op de buitencamera

Maandag 10 juni : Een regendag, maar de drie zusjes hebben de nacht weer samen op het rooster geslapen. Ze vliegen al vroeg weg, maar eentje komt via de omloop weer terug. Later gevolgd door een tweede, ook via de omloop. Kleintje heeft dus vaak gezelschap op de omloop.
's Middags is het wat droger en om 14.15 uur zit kleintje vlakbij het rooster (met daarop een zusje) naar buiten te kijken. Een half uur later wordt er op die plek een prooi afgeleverd. 
  
kleintje in de balustrade, wachtend op eten

Veel regen in de middag en avond, maar rond 20.30 heeft kleintje een leuke verrassing voor iedereen : hij springt doodleuk vlakbij de nestkast van de omloop op het smalle randje onder het rooster.... Dit randje loopt rondom de hele toren, is smal en schuin. Er is nauwelijks houvast voor de grote klauwen, maar het is zeer aantrekkelijk voor alle jonge valkjes.  Hij loopt een paar keer heen en weer, terwijl een paar zussen op het rooster boven hem zitten. Na een half uurtje fladdert hij weer veilig terug naar de omloop.  Helaas niet voor lang want een paar minuten later springt hij er weer op. Gelukkig blijft hij er niet slapen maar fladdert weer terug naar de omloop. Dan om tien uur komt hij via de achtertoegang de nestkast in : daar regent het niet, dus kan hij er lekker droog slapen. De zus die op het rooster in de regen zit komt hem om elf uur gezelschap houden.
   
kleintje op smalle randje                                   kleintje in de nestkast

DInsdag 11 juni : De drie zusjes zijn vandaag zeven weken oud, het kleintje is 5 dagen jonger.
Kleintje heeft samen met zijn zusje in de nestkast geslapen - soms zittend, soms liggend. Om vijf uur (als het licht wordt) gaat zij naar buiten en vliegt wat later weg. Ook kleintje gaat een tijdje op het rooster zitten. De jonkies zijn nu gewend om de meeste tijd in hun eentje door te brengen. Om negen uur komt zusje toch weer terug, om samen op het ontbijt te wachten.  
De dag wordt verder doorgebracht door met één of twee zussen op het rooster te zitten. Maar het kleintje vindt het randje ook erg aantrekkelijk en loopt daarop vaak heen en weer. Regelmatig worden er prooitjes op het rooster gebracht. Om half vier brengt Pa het zelfs bij kleintje op het randje, maar helaas laat die het al snel vallen. Toen dat eerder om elf uur bij een zusje gebeurde dook Pa van hoog op de toren er pijlsnel (maar te laat) achteraan. Beide keren was het een gierzwaluw : de restanten lagen op straat.  
Rond zes uur gaan de drie zusjes even spelen in de lucht : ze vliegen al krijsend achter elkaar aan en proberen elkaar als spelletje met de poten aan te raken.  Kwart voor tien komen ze even allemaal bij elkaar op het rooster. Kleintje slaapt de hele nacht in de nestkast, met een zusje op het rooster.

     
kleintje tussen twee zusjes                                       zusjes spelend in de lucht
     

Woensdag 12 juni : Kleintje krijgt kwart voor acht van Pa een gierzwaluw als ontbijt op de omloop. Helemaal voor hemzelf, want de drie zusjes vliegen weer spelend achter elkaar aan rond de toren. Daarna zit hij lange tijd op het smalle randje, maar ook op het rooster. De zusjes zitten verdeeld elders op de toren.
Om even over vier zit hij op het smalle randje als Moe met een tamelijk grote prooi op het rooster komt, waarmee zij hem uitdaagt. In zijn haast om daar te komen fladdert kleintje ineens vanaf het randje regelrecht naar het rooster !  Een heel goed teken dat hij de vleugels goed kan gebruiken. Er komen geen zusjes aanvliegen om mee te eten, maar voor de zekerheid trekt kleintje de prooi de nestkast in, zodat hij er in z'n eentje van kan genieten. En dat doet hij urenlang, tot zijn zusje de laatste restjes met hem komt delen. Dan gaan ze 's avonds samen op het rooster zitten.

Donderdag 13 juni : Kleintje slaapt weer in de nestkast, met zijn zusje op het rooster. Als ze weg is, komt Moe met ontbijt, dat door kleintje rap de nestkast wordt ingetrokken. Als Moe wat later nog even komt kijken en dan wegvliegt wordt ze direct gevolgd door twee zusjes die in de buurt op de toren zaten en blijkbaar ook wel zin in ontbijt hebben.  Een uurtje later komt zijn zusje in de kast, en hij laat haar aan de restjes knabbelen voor ze samen een tijdje op het rooster gaan zitten.  Verder een rustige dag : de zusjes elk apart elders op de toren (zoals op een waterspuwer, of op de balustrade), en het kleintje vooral op het rooster. Toch eventjes spannend : hij "vloog" vanuit de balustrade naar het rooster : een meter horizontaal - het begin is er. 
's Avonds zit hij weer op het smalle randje en nu zelfs aan de pleinkant (uit zicht camera). Rond half negen komt Moe op het rooster met een prooi, en kleintje is duidelijk keihard aan het krijsen. Moe gaat rustig door, maar hij doet geen echte pogingen om bij haar te komen. Pas als ze weg is fladdert hij weer op de omloop. Het lijkt erop dat het schreeuwen een reflex is als ze een ouder (met prooi) zien, maar niet persé een teken dat ze honger hebben. De andere zussen op de toren bleven rustig zitten, dus ook die hadden geen honger.
Rond half tien gaat hij de nestkast in om uit te buiken, en al snel komt zijn favoriete zusje bij hem. Die twee hebben een aardige en lieve relatie, waarbij ze soms elkaar willen aanraken - met klauw of snavel. Ze slapen de hele nacht samen, tot zusje rond half zeven wegvliegt.

Vrijdag 14 juni : Net nadat zusje is weggevlogen om met de andere zusjes boven de binnenstad te spelen, brengt Moe het ontbijt - dat door kleintje rap de kast wordt ingetrokken. Een prima start voor hem van de dag. Eind van de ochtend (als hij op de omloop is) komt zijn zusje in de nestkast slapen. Als hij terug komt gaan ze samen slapen. 
Rond drie uur (in een druilregen) rent hij onrustig op en neer op het rooster, en flappert flink met de vleugels. Dan verdwijnt hij naar de omloop. 
Rond zes uur vliegt een zusje "jagend" boven de binnenstad en probeert op het kruis van de Sint-Joriskerk te gaan zitten. Maar nauwkeurig landen op een klein uitsteeksel valt nog niet mee. Bij de toren was het verder rustig. 
     
zusje (waarschijnlijk KSH) bij de SInt-Joriskerk  
Als Moe half acht met een prooi op het rooster komt, komt geen van de jonkies opdagen - blijkbaar hebben ze elders al genoeg gehad. Dus Moe peuzelt het meeste zelf op.  Pas tegen tienen komt kleintje terug en vind het restant op het rooster. Er komt geen zusje bij hem.

Zaterdag 15 juni : Kleintje heeft de hele nacht alleen geslapen, en zoals een volwassen valk : rechtop, niet meer liggend. Kwart over zes gaat hij naar het rooster en doet dan een tijdje vliegoefeningen - opvallend : altijd van de pleinkant richting grachtkant. Dan fladdert hij naar de omloop. Tegen acht uur komt Pa voor een korte kast inspectie.  Rond 11 uur komt zusje KSH een paar uur slapen in de nestkast. Kleintje zit dan in de volle wind op het smalle randje aan de kant van het plein, met vlakbij op de balustrade een zusje. Moe slaat niet meer alarm als er toeristen op de derde omloop komen. 
     
kleintje op het smalle randje
Bij het kantoor van FrieslandCampina tegenover het station wordt om elf uur Pa op de letters gezien, en om half twee zit er een jonkie op de dakrand. De jaarlijkse verhuizing van OLV-toren naar de kantoren is begonnen. 
  
Om zes uur zat Pa op de letters FrieslandCampina, een jonkie op de dakrand en een ander jonkie op het naastgelegen kantoor. Bij de OLV-toren was op dat moment niets te vinden - maar waarschijnlijk verborgen op de omloop.
 

Deze pagina is te groot geworden voor de server, voor vervolg >>  naar volgende bladzijde 
 

Home Slechtvalk Verslag slechtvalken 2024